چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با هویت فردی در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ری (ناحیه ۱) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از ۱۰۰ نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه های «بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسال کولنیزورید (۱۹۹۰) (RAAS) و هویت فردی دکتر احمدی» بر روی آنها اجرا گردید. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌هایی با سوالات بسته پاسخ است. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون تجزیه و تحلیل گردید و فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها حکایت از آن دارد که بین سبک دلبستگی ایمن و مشکل هویت رابطه معنادار وجود ندارد (۱۸۳/۰- =r). بین سبک دلبستگی دو سو گرا و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۲۷۸/۰ =r). بین سبک دلبستگی اجتنابی و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۳۹۶/۰ =r).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. ۲
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳
اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… ۴
فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. ۵
متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. ۶
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………. ۶
فصل دوم
۲-۱ – مرحله نوجوانی ……………………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲ – اهمیت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲-۱- رشد جسمانی …………………………………………………………………………………………………. ۱۰
۲-۲-۲ رشد عقلی – ذهنی …………………………………………………………………………………………….. ۱۲
۲-۲-۳- رشد عاطفی……………………………………………………………………………………………………… ۱۳
۲-۲-۴- رشد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………… ۱۸
۲-۳- مفهوم هویت………………………………………………………………………………………………………… ۲۰
۲-۴- تعریف هویت……………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵- کودک، هویت و نظریه های آن……………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵-۱- نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………………………….. ۲۲
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۵-۲- نظریه یادگیری اجتماعی …………………………………………………………………………………… ۲۲
۲-۵-۳- نظریه شناختی………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۶- نوجوانی و هویت………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۷- جنبه های ضمنی و آشکار خودآگاهی…………………………………………………………………….. ۲۶
۲-۸- هویت از دیدگاههای مختلف ………………………………………………………………………………….. ۲۷
۲-۸-۱- اریکسون…………………………………………………………………………………………………………. ۲۷
۲-۸-۲- مارسیا……………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۸-۳- نقد الگوی مارسیا و اریکسون……………………………………………………………………………. ۳۷
۲-۸-۴- لوینگر……………………………………………………………………………………………………………… ۳۷
۲-۸-۵- رویکرد فرآیند محوری برزونسکی…………………………………………………………………….. ۴۰
۲-۸-۶- استانلی هال……………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۷- اتورانک…………………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۸- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
۲-۸-۹- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲
۲-۸-۱۰- والون……………………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۹- شکل گیری هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۱۰- عوامل موثر در شکل گیری هویت………………………………………………………………………… ۴۷
۲-۱۱- عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند. …………………………………………………………… ۴۸
۲-۱۲- پایگاههای هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۳- تعدد هویت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۴- شخصیت و تعلقات اجتماعی ……………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۵- تحول هویت در سنین مختلف……………………………………………………………………………….. ۵۱
۲-۱۶- بحران هویت………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
۲-۱۷- بحران هویت از دیدگاه اریکسون ………………………………………………………………………… ۵۴
۲-۱۸- نظر روانشناسان کشور ما درباره تعریف بحران هویت………………………………………….. ۵۶
۲-۱۹- اختلالات مربوط به هویت……………………………………………………………………………………. ۵۷
۲-۲۰- جنس و هویت…………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
۲-۲۱- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در خارج از کشور…………………………………….. ۶۰
۲-۲۲- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در داخل کشور…………………………………………. ۶۱
– دلبستگی
۲-۱- مفهوم شناسی دلبستگی ……………………………………………………………………………………….. ۶۲
۲-۲- مؤلفه های اصلی دلبستگی ……………………………………………………………………………………. ۶۵
۲-۳- خواستگاه های نظری دلبستگی………………………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۱- مبانی روان پویشی نظریه دلبستگی ……………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۲- نظریه یادگیری ………………………………………………………………………………………………… ۶۷
۲-۳-۳- نظریه تحول شناختی ……………………………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۳-۴- نظریه کردار شناسی ……………………………………………………………………………………….. ۶۹
۲-۳-۵- نظریه دلبستگی بالبی ………………………………………………………………………………………… ۷۰
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۴- نظریه دلبستگی تئوری بالبی ………………………………………………………………………………….. ۷۱
۲-۵- سبک های دلبستگی از دیدگاه های مختلف………………………………………………………………. ۷۶
۲-۶- انواع سبک های دلبستگی……………………………………………………………………………………….. ۷۹
۲-۶-۱- سبک دلبستگی ایمن…………………………………………………………………………………………… ۷۹
۲-۶-۲- سبک دلبستگی نا ایمن – اجتنابی………………………………………………………………………… ۸۰
۲-۶-۳- سبک دلبستگی نا ایمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… ۸۲
۲-۷- مراحل شکل گیری دلبستگی در نوزادان ………………………………………………………………… ۸۳
۲-۸- تحول دلبستگی در نوجوانی ………………………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۹- تداوم دلبستگی از کودکی تا نوجوانی …………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۱۰- عوامل موثر بر ثبات دلبستگی از کودکی تا بزرگسالی ……………………………………………. ۸۷
۲-۱۱- دلبستگی و سازمان شخصیت ……………………………………………………………………………… ۸۸
۲-۱۲- دلبستگی و آسیب شناسی روانی در دوره نوجوانی ……………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۱- اختلال رفتارهای ضد اجتماعی ……………………………………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۲- اختلال بی اشتهایی روانی ……………………………………………………………………………….. ۹۲
۲-۱۲-۳- اختلال افسردگی…………………………………………………………………………………………….. ۹۳
۲-۱۲-۴- الگوهای رفتار مرضی در دوره نوجوانی …………………………………………………………. ۹۳
۲-۱۲-۵- اختلال گسستگی ……………………………………………………………………………………………. ۹۴
۲-۱۳- پدیده های دلبستگی و گسستگی ………………………………………………………………………….. ۹۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۴- ارتباط دلبستگی، گسستگی و تاریخچه خشونت کودکی……………………………………………. ۹۶
۲-۱۵- معیارهای تشخیص دلبستگی ۱۰۱
۲-۱۶- ارتباط هویت و دلبستگی ۱۰۲
۲-۱۷- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در خارج از کشور……………………………….. ۱۰۲
۲-۱۸- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در داخل کشور…………………………………… ۱۰۴
۲-۱۹- پژوهشهای انجام شده مربوط به ارتباط هویت و دلبستگی در خارج از کشور………… ۱۰۵
فصل سوم
۳-۱- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۲- متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۳- تعریف و تعیین جامعه ………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۴- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۵- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۶- ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۷- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۱۴
۳-۸- روش آماری …………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۵
فصل چهارم
– تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… ۱۱۷
– آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
– تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب فرضیه های پژوهش ………………………………………………… ۱۱۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. ۱۲۵
– محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۲۸
– پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۸
– ضمایم و پیوستها
– منابع
فهرست جداول
عنوان صفحه
۴-۱- شاخصهای توصیفی متغیرهای سبک های دلبستگی و هویت فردی…………………………………………………………. ۱۱۷
۴-۲- هیتسوگرام دلبستگی دو سو گرا…………………………………………………………………………… ۱۱۷
۴-۳- هیتسوگرام دلبستگی نا ایمن/ اجتنابی …………………………………………………………………… ۱۱۸
۴-۴- هیتسوگرام دلبستگی ایمن……………………………………………………………………………………. ۱۱۸
۴-۵- هیتسوگرام هویت فردی………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
۴-۶- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی ایمن و هویت فردی …………….. ۱۲۰
۴-۶-۱- رگریسون دلبستگی ایمن و هویت فردی……………………………………………………………. ۱۲۰
۴-۷- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …… ۱۲۱
۴-۷-۱- رگریسون دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی ………………………………………………….. ۱۲۱
۴-۸- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ………… ۱۲۲
۴-۸-۱- رگریسون دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ……………………………………………………….. ۱۲۲
۴-۹- ضریب همبستگی بین سبکهای دلبستگی و هویت فردی ………………………………………… ۱۲۳
منابع:
۱- احدی، حسن وجمهری، فرهاد (۱۳۸۰). روان شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میان سالی، پیری). تهران: پردیس.
۲- اکبری، ابوالقاسم (۱۳۸۱). مشکلات نوجوانی و جوانی، تهران: ساوالان.
۳- آقاجانی، مریم (۱۳۸۱). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت
روان و منبع کنترل نوجوانان. پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه
الزهرا
۴- ادبی، راضیه (۱۳۷۹). بررسی رابطه پایگاه هویت و سلامت روانی در اوایل
و اواسط نوجوانی. پایان نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه علوم بهزیستی و توان
بخشی.
۵- احدی، حسن و محسنی، نیکچهر (۱۳۷۰)، روانشناسی رشد: مفاهیم بنیادی در روان شناسی نوجوانی و جوانی، تهران؛ نوبنیاد.
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با هویت فردی در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ری (ناحیه ۱) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از ۱۰۰ نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه های «بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسال کولنیزورید (۱۹۹۰) (RAAS) و هویت فردی دکتر احمدی» بر روی آنها اجرا گردید. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌هایی با سوالات بسته پاسخ است. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون تجزیه و تحلیل گردید و فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها حکایت از آن دارد که بین سبک دلبستگی ایمن و مشکل هویت رابطه معنادار وجود ندارد (۱۸۳/۰- =r). بین سبک دلبستگی دو سو گرا و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۲۷۸/۰ =r). بین سبک دلبستگی اجتنابی و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۳۹۶/۰ =r).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. ۲
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳
اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… ۴
فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. ۵
متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. ۶
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………. ۶
فصل دوم
۲-۱ – مرحله نوجوانی ……………………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲ – اهمیت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲-۱- رشد جسمانی …………………………………………………………………………………………………. ۱۰
۲-۲-۲ رشد عقلی – ذهنی …………………………………………………………………………………………….. ۱۲
۲-۲-۳- رشد عاطفی……………………………………………………………………………………………………… ۱۳
۲-۲-۴- رشد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………… ۱۸
۲-۳- مفهوم هویت………………………………………………………………………………………………………… ۲۰
۲-۴- تعریف هویت……………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵- کودک، هویت و نظریه های آن……………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵-۱- نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………………………….. ۲۲
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۵-۲- نظریه یادگیری اجتماعی …………………………………………………………………………………… ۲۲
۲-۵-۳- نظریه شناختی………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۶- نوجوانی و هویت………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۷- جنبه های ضمنی و آشکار خودآگاهی…………………………………………………………………….. ۲۶
۲-۸- هویت از دیدگاههای مختلف ………………………………………………………………………………….. ۲۷
۲-۸-۱- اریکسون…………………………………………………………………………………………………………. ۲۷
۲-۸-۲- مارسیا……………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۸-۳- نقد الگوی مارسیا و اریکسون……………………………………………………………………………. ۳۷
۲-۸-۴- لوینگر……………………………………………………………………………………………………………… ۳۷
۲-۸-۵- رویکرد فرآیند محوری برزونسکی…………………………………………………………………….. ۴۰
۲-۸-۶- استانلی هال……………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۷- اتورانک…………………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۸- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
۲-۸-۹- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲
۲-۸-۱۰- والون……………………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۹- شکل گیری هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۱۰- عوامل موثر در شکل گیری هویت………………………………………………………………………… ۴۷
۲-۱۱- عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند. …………………………………………………………… ۴۸
۲-۱۲- پایگاههای هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۳- تعدد هویت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۴- شخصیت و تعلقات اجتماعی ……………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۵- تحول هویت در سنین مختلف……………………………………………………………………………….. ۵۱
۲-۱۶- بحران هویت………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
۲-۱۷- بحران هویت از دیدگاه اریکسون ………………………………………………………………………… ۵۴
۲-۱۸- نظر روانشناسان کشور ما درباره تعریف بحران هویت………………………………………….. ۵۶
۲-۱۹- اختلالات مربوط به هویت……………………………………………………………………………………. ۵۷
۲-۲۰- جنس و هویت…………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
۲-۲۱- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در خارج از کشور…………………………………….. ۶۰
۲-۲۲- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در داخل کشور…………………………………………. ۶۱
– دلبستگی
۲-۱- مفهوم شناسی دلبستگی ……………………………………………………………………………………….. ۶۲
۲-۲- مؤلفه های اصلی دلبستگی ……………………………………………………………………………………. ۶۵
۲-۳- خواستگاه های نظری دلبستگی………………………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۱- مبانی روان پویشی نظریه دلبستگی ……………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۲- نظریه یادگیری ………………………………………………………………………………………………… ۶۷
۲-۳-۳- نظریه تحول شناختی ……………………………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۳-۴- نظریه کردار شناسی ……………………………………………………………………………………….. ۶۹
۲-۳-۵- نظریه دلبستگی بالبی ………………………………………………………………………………………… ۷۰
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۴- نظریه دلبستگی تئوری بالبی ………………………………………………………………………………….. ۷۱
۲-۵- سبک های دلبستگی از دیدگاه های مختلف………………………………………………………………. ۷۶
۲-۶- انواع سبک های دلبستگی……………………………………………………………………………………….. ۷۹
۲-۶-۱- سبک دلبستگی ایمن…………………………………………………………………………………………… ۷۹
۲-۶-۲- سبک دلبستگی نا ایمن – اجتنابی………………………………………………………………………… ۸۰
۲-۶-۳- سبک دلبستگی نا ایمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… ۸۲
۲-۷- مراحل شکل گیری دلبستگی در نوزادان ………………………………………………………………… ۸۳
۲-۸- تحول دلبستگی در نوجوانی ………………………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۹- تداوم دلبستگی از کودکی تا نوجوانی …………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۱۰- عوامل موثر بر ثبات دلبستگی از کودکی تا بزرگسالی ……………………………………………. ۸۷
۲-۱۱- دلبستگی و سازمان شخصیت ……………………………………………………………………………… ۸۸
۲-۱۲- دلبستگی و آسیب شناسی روانی در دوره نوجوانی ……………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۱- اختلال رفتارهای ضد اجتماعی ……………………………………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۲- اختلال بی اشتهایی روانی ……………………………………………………………………………….. ۹۲
۲-۱۲-۳- اختلال افسردگی…………………………………………………………………………………………….. ۹۳
۲-۱۲-۴- الگوهای رفتار مرضی در دوره نوجوانی …………………………………………………………. ۹۳
۲-۱۲-۵- اختلال گسستگی ……………………………………………………………………………………………. ۹۴
۲-۱۳- پدیده های دلبستگی و گسستگی ………………………………………………………………………….. ۹۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۴- ارتباط دلبستگی، گسستگی و تاریخچه خشونت کودکی……………………………………………. ۹۶
۲-۱۵- معیارهای تشخیص دلبستگی ۱۰۱
۲-۱۶- ارتباط هویت و دلبستگی ۱۰۲
۲-۱۷- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در خارج از کشور……………………………….. ۱۰۲
۲-۱۸- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در داخل کشور…………………………………… ۱۰۴
۲-۱۹- پژوهشهای انجام شده مربوط به ارتباط هویت و دلبستگی در خارج از کشور………… ۱۰۵
فصل سوم
۳-۱- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۲- متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۳- تعریف و تعیین جامعه ………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۴- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۵- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۶- ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۷- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۱۴
۳-۸- روش آماری …………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۵
فصل چهارم
– تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… ۱۱۷
– آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
– تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب فرضیه های پژوهش ………………………………………………… ۱۱۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. ۱۲۵
– محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۲۸
– پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۸
– ضمایم و پیوستها
– منابع
فهرست جداول
عنوان صفحه
۴-۱- شاخصهای توصیفی متغیرهای سبک های دلبستگی و هویت فردی…………………………………………………………. ۱۱۷
۴-۲- هیتسوگرام دلبستگی دو سو گرا…………………………………………………………………………… ۱۱۷
۴-۳- هیتسوگرام دلبستگی نا ایمن/ اجتنابی …………………………………………………………………… ۱۱۸
۴-۴- هیتسوگرام دلبستگی ایمن……………………………………………………………………………………. ۱۱۸
۴-۵- هیتسوگرام هویت فردی………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
۴-۶- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی ایمن و هویت فردی …………….. ۱۲۰
۴-۶-۱- رگریسون دلبستگی ایمن و هویت فردی……………………………………………………………. ۱۲۰
۴-۷- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …… ۱۲۱
۴-۷-۱- رگریسون دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی ………………………………………………….. ۱۲۱
۴-۸- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ………… ۱۲۲
۴-۸-۱- رگریسون دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ……………………………………………………….. ۱۲۲
۴-۹- ضریب همبستگی بین سبکهای دلبستگی و هویت فردی ………………………………………… ۱۲۳
منابع:
۱- احدی، حسن وجمهری، فرهاد (۱۳۸۰). روان شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میان سالی، پیری). تهران: پردیس.
۲- اکبری، ابوالقاسم (۱۳۸۱). مشکلات نوجوانی و جوانی، تهران: ساوالان.
۳- آقاجانی، مریم (۱۳۸۱). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت
روان و منبع کنترل نوجوانان. پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه
الزهرا
۴- ادبی، راضیه (۱۳۷۹). بررسی رابطه پایگاه هویت و سلامت روانی در اوایل
و اواسط نوجوانی. پایان نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه علوم بهزیستی و توان
بخشی.
۵- احدی، حسن و محسنی، نیکچهر (۱۳۷۰)، روانشناسی رشد: مفاهیم بنیادی در روان شناسی نوجوانی و جوانی، تهران؛ نوبنیاد.
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با هویت فردی در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ری (ناحیه ۱) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از ۱۰۰ نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه های «بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسال کولنیزورید (۱۹۹۰) (RAAS) و هویت فردی دکتر احمدی» بر روی آنها اجرا گردید. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌هایی با سوالات بسته پاسخ است. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون تجزیه و تحلیل گردید و فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها حکایت از آن دارد که بین سبک دلبستگی ایمن و مشکل هویت رابطه معنادار وجود ندارد (۱۸۳/۰- =r). بین سبک دلبستگی دو سو گرا و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۲۷۸/۰ =r). بین سبک دلبستگی اجتنابی و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۳۹۶/۰ =r).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. ۲
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳
اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… ۴
فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. ۵
متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. ۶
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………. ۶
فصل دوم
۲-۱ – مرحله نوجوانی ……………………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲ – اهمیت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲-۱- رشد جسمانی …………………………………………………………………………………………………. ۱۰
۲-۲-۲ رشد عقلی – ذهنی …………………………………………………………………………………………….. ۱۲
۲-۲-۳- رشد عاطفی……………………………………………………………………………………………………… ۱۳
۲-۲-۴- رشد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………… ۱۸
۲-۳- مفهوم هویت………………………………………………………………………………………………………… ۲۰
۲-۴- تعریف هویت……………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵- کودک، هویت و نظریه های آن……………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵-۱- نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………………………….. ۲۲
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۵-۲- نظریه یادگیری اجتماعی …………………………………………………………………………………… ۲۲
۲-۵-۳- نظریه شناختی………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۶- نوجوانی و هویت………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۷- جنبه های ضمنی و آشکار خودآگاهی…………………………………………………………………….. ۲۶
۲-۸- هویت از دیدگاههای مختلف ………………………………………………………………………………….. ۲۷
۲-۸-۱- اریکسون…………………………………………………………………………………………………………. ۲۷
۲-۸-۲- مارسیا……………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۸-۳- نقد الگوی مارسیا و اریکسون……………………………………………………………………………. ۳۷
۲-۸-۴- لوینگر……………………………………………………………………………………………………………… ۳۷
۲-۸-۵- رویکرد فرآیند محوری برزونسکی…………………………………………………………………….. ۴۰
۲-۸-۶- استانلی هال……………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۷- اتورانک…………………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۸- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
۲-۸-۹- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲
۲-۸-۱۰- والون……………………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۹- شکل گیری هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۱۰- عوامل موثر در شکل گیری هویت………………………………………………………………………… ۴۷
۲-۱۱- عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند. …………………………………………………………… ۴۸
۲-۱۲- پایگاههای هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۳- تعدد هویت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۴- شخصیت و تعلقات اجتماعی ……………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۵- تحول هویت در سنین مختلف……………………………………………………………………………….. ۵۱
۲-۱۶- بحران هویت………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
۲-۱۷- بحران هویت از دیدگاه اریکسون ………………………………………………………………………… ۵۴
۲-۱۸- نظر روانشناسان کشور ما درباره تعریف بحران هویت………………………………………….. ۵۶
۲-۱۹- اختلالات مربوط به هویت……………………………………………………………………………………. ۵۷
۲-۲۰- جنس و هویت…………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
۲-۲۱- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در خارج از کشور…………………………………….. ۶۰
۲-۲۲- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در داخل کشور…………………………………………. ۶۱
– دلبستگی
۲-۱- مفهوم شناسی دلبستگی ……………………………………………………………………………………….. ۶۲
۲-۲- مؤلفه های اصلی دلبستگی ……………………………………………………………………………………. ۶۵
۲-۳- خواستگاه های نظری دلبستگی………………………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۱- مبانی روان پویشی نظریه دلبستگی ……………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۲- نظریه یادگیری ………………………………………………………………………………………………… ۶۷
۲-۳-۳- نظریه تحول شناختی ……………………………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۳-۴- نظریه کردار شناسی ……………………………………………………………………………………….. ۶۹
۲-۳-۵- نظریه دلبستگی بالبی ………………………………………………………………………………………… ۷۰
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۴- نظریه دلبستگی تئوری بالبی ………………………………………………………………………………….. ۷۱
۲-۵- سبک های دلبستگی از دیدگاه های مختلف………………………………………………………………. ۷۶
۲-۶- انواع سبک های دلبستگی……………………………………………………………………………………….. ۷۹
۲-۶-۱- سبک دلبستگی ایمن…………………………………………………………………………………………… ۷۹
۲-۶-۲- سبک دلبستگی نا ایمن – اجتنابی………………………………………………………………………… ۸۰
۲-۶-۳- سبک دلبستگی نا ایمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… ۸۲
۲-۷- مراحل شکل گیری دلبستگی در نوزادان ………………………………………………………………… ۸۳
۲-۸- تحول دلبستگی در نوجوانی ………………………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۹- تداوم دلبستگی از کودکی تا نوجوانی …………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۱۰- عوامل موثر بر ثبات دلبستگی از کودکی تا بزرگسالی ……………………………………………. ۸۷
۲-۱۱- دلبستگی و سازمان شخصیت ……………………………………………………………………………… ۸۸
۲-۱۲- دلبستگی و آسیب شناسی روانی در دوره نوجوانی ……………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۱- اختلال رفتارهای ضد اجتماعی ……………………………………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۲- اختلال بی اشتهایی روانی ……………………………………………………………………………….. ۹۲
۲-۱۲-۳- اختلال افسردگی…………………………………………………………………………………………….. ۹۳
۲-۱۲-۴- الگوهای رفتار مرضی در دوره نوجوانی …………………………………………………………. ۹۳
۲-۱۲-۵- اختلال گسستگی ……………………………………………………………………………………………. ۹۴
۲-۱۳- پدیده های دلبستگی و گسستگی ………………………………………………………………………….. ۹۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۴- ارتباط دلبستگی، گسستگی و تاریخچه خشونت کودکی……………………………………………. ۹۶
۲-۱۵- معیارهای تشخیص دلبستگی ۱۰۱
۲-۱۶- ارتباط هویت و دلبستگی ۱۰۲
۲-۱۷- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در خارج از کشور……………………………….. ۱۰۲
۲-۱۸- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در داخل کشور…………………………………… ۱۰۴
۲-۱۹- پژوهشهای انجام شده مربوط به ارتباط هویت و دلبستگی در خارج از کشور………… ۱۰۵
فصل سوم
۳-۱- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۲- متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۳- تعریف و تعیین جامعه ………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۴- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۵- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۶- ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۷- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۱۴
۳-۸- روش آماری …………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۵
فصل چهارم
– تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… ۱۱۷
– آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
– تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب فرضیه های پژوهش ………………………………………………… ۱۱۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. ۱۲۵
– محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۲۸
– پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۸
– ضمایم و پیوستها
– منابع
فهرست جداول
عنوان صفحه
۴-۱- شاخصهای توصیفی متغیرهای سبک های دلبستگی و هویت فردی…………………………………………………………. ۱۱۷
۴-۲- هیتسوگرام دلبستگی دو سو گرا…………………………………………………………………………… ۱۱۷
۴-۳- هیتسوگرام دلبستگی نا ایمن/ اجتنابی …………………………………………………………………… ۱۱۸
۴-۴- هیتسوگرام دلبستگی ایمن……………………………………………………………………………………. ۱۱۸
۴-۵- هیتسوگرام هویت فردی………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
۴-۶- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی ایمن و هویت فردی …………….. ۱۲۰
۴-۶-۱- رگریسون دلبستگی ایمن و هویت فردی……………………………………………………………. ۱۲۰
۴-۷- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …… ۱۲۱
۴-۷-۱- رگریسون دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی ………………………………………………….. ۱۲۱
۴-۸- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ………… ۱۲۲
۴-۸-۱- رگریسون دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ……………………………………………………….. ۱۲۲
۴-۹- ضریب همبستگی بین سبکهای دلبستگی و هویت فردی ………………………………………… ۱۲۳
منابع:
۱- احدی، حسن وجمهری، فرهاد (۱۳۸۰). روان شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میان سالی، پیری). تهران: پردیس.
۲- اکبری، ابوالقاسم (۱۳۸۱). مشکلات نوجوانی و جوانی، تهران: ساوالان.
۳- آقاجانی، مریم (۱۳۸۱). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت
روان و منبع کنترل نوجوانان. پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه
الزهرا
۴- ادبی، راضیه (۱۳۷۹). بررسی رابطه پایگاه هویت و سلامت روانی در اوایل
و اواسط نوجوانی. پایان نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه علوم بهزیستی و توان
بخشی.
۵- احدی، حسن و محسنی، نیکچهر (۱۳۷۰)، روانشناسی رشد: مفاهیم بنیادی در روان شناسی نوجوانی و جوانی، تهران؛ نوبنیاد.
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با هویت فردی در دانش‌آموزان دختر نوجوان متوسطه منطقه شهر ری (ناحیه ۱) تهران انجام شد. نمونه پژوهش از ۱۰۰ نفر دانش‌آموزان متوسطه انتخاب شد و پرسشنامه های «بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسال کولنیزورید (۱۹۹۰) (RAAS) و هویت فردی دکتر احمدی» بر روی آنها اجرا گردید. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌هایی با سوالات بسته پاسخ است. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون تجزیه و تحلیل گردید و فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها حکایت از آن دارد که بین سبک دلبستگی ایمن و مشکل هویت رابطه معنادار وجود ندارد (۱۸۳/۰- =r). بین سبک دلبستگی دو سو گرا و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۲۷۸/۰ =r). بین سبک دلبستگی اجتنابی و مشکل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (۳۹۶/۰ =r).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….. ۲
هدف………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳
اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه …………………………………………………………………………… ۴
فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. ۵
متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. ۶
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………. ۶
فصل دوم
۲-۱ – مرحله نوجوانی ……………………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲ – اهمیت مطالعه دوران بلوغ………………………………………………………………………………………. ۹
۲-۲-۱- رشد جسمانی …………………………………………………………………………………………………. ۱۰
۲-۲-۲ رشد عقلی – ذهنی …………………………………………………………………………………………….. ۱۲
۲-۲-۳- رشد عاطفی……………………………………………………………………………………………………… ۱۳
۲-۲-۴- رشد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………… ۱۸
۲-۳- مفهوم هویت………………………………………………………………………………………………………… ۲۰
۲-۴- تعریف هویت……………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵- کودک، هویت و نظریه های آن……………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۵-۱- نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………………………….. ۲۲
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۵-۲- نظریه یادگیری اجتماعی …………………………………………………………………………………… ۲۲
۲-۵-۳- نظریه شناختی………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۶- نوجوانی و هویت………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
۲-۷- جنبه های ضمنی و آشکار خودآگاهی…………………………………………………………………….. ۲۶
۲-۸- هویت از دیدگاههای مختلف ………………………………………………………………………………….. ۲۷
۲-۸-۱- اریکسون…………………………………………………………………………………………………………. ۲۷
۲-۸-۲- مارسیا……………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۸-۳- نقد الگوی مارسیا و اریکسون……………………………………………………………………………. ۳۷
۲-۸-۴- لوینگر……………………………………………………………………………………………………………… ۳۷
۲-۸-۵- رویکرد فرآیند محوری برزونسکی…………………………………………………………………….. ۴۰
۲-۸-۶- استانلی هال……………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۷- اتورانک…………………………………………………………………………………………………………… ۴۱
۲-۸-۸- اشپرانگر…………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
۲-۸-۹- بلوز………………………………………………………………………………………………………………… ۴۲
۲-۸-۱۰- والون……………………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۹- شکل گیری هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۱۰- عوامل موثر در شکل گیری هویت………………………………………………………………………… ۴۷
۲-۱۱- عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند. …………………………………………………………… ۴۸
۲-۱۲- پایگاههای هویت…………………………………………………………………………………………………. ۴۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۳- تعدد هویت‌ها …………………………………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۴- شخصیت و تعلقات اجتماعی ……………………………………………………………………………….. ۵۰
۲-۱۵- تحول هویت در سنین مختلف……………………………………………………………………………….. ۵۱
۲-۱۶- بحران هویت………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
۲-۱۷- بحران هویت از دیدگاه اریکسون ………………………………………………………………………… ۵۴
۲-۱۸- نظر روانشناسان کشور ما درباره تعریف بحران هویت………………………………………….. ۵۶
۲-۱۹- اختلالات مربوط به هویت……………………………………………………………………………………. ۵۷
۲-۲۰- جنس و هویت…………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
۲-۲۱- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در خارج از کشور…………………………………….. ۶۰
۲-۲۲- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در داخل کشور…………………………………………. ۶۱
– دلبستگی
۲-۱- مفهوم شناسی دلبستگی ……………………………………………………………………………………….. ۶۲
۲-۲- مؤلفه های اصلی دلبستگی ……………………………………………………………………………………. ۶۵
۲-۳- خواستگاه های نظری دلبستگی………………………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۱- مبانی روان پویشی نظریه دلبستگی ……………………………………………………………………. ۶۶
۲-۳-۲- نظریه یادگیری ………………………………………………………………………………………………… ۶۷
۲-۳-۳- نظریه تحول شناختی ……………………………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۳-۴- نظریه کردار شناسی ……………………………………………………………………………………….. ۶۹
۲-۳-۵- نظریه دلبستگی بالبی ………………………………………………………………………………………… ۷۰
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۴- نظریه دلبستگی تئوری بالبی ………………………………………………………………………………….. ۷۱
۲-۵- سبک های دلبستگی از دیدگاه های مختلف………………………………………………………………. ۷۶
۲-۶- انواع سبک های دلبستگی……………………………………………………………………………………….. ۷۹
۲-۶-۱- سبک دلبستگی ایمن…………………………………………………………………………………………… ۷۹
۲-۶-۲- سبک دلبستگی نا ایمن – اجتنابی………………………………………………………………………… ۸۰
۲-۶-۳- سبک دلبستگی نا ایمن – دوسوگرا……………………………………………………………………… ۸۲
۲-۷- مراحل شکل گیری دلبستگی در نوزادان ………………………………………………………………… ۸۳
۲-۸- تحول دلبستگی در نوجوانی ………………………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۹- تداوم دلبستگی از کودکی تا نوجوانی …………………………………………………………………….. ۸۵
۲-۱۰- عوامل موثر بر ثبات دلبستگی از کودکی تا بزرگسالی ……………………………………………. ۸۷
۲-۱۱- دلبستگی و سازمان شخصیت ……………………………………………………………………………… ۸۸
۲-۱۲- دلبستگی و آسیب شناسی روانی در دوره نوجوانی ……………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۱- اختلال رفتارهای ضد اجتماعی ……………………………………………………………………….. ۹۱
۲-۱۲-۲- اختلال بی اشتهایی روانی ……………………………………………………………………………….. ۹۲
۲-۱۲-۳- اختلال افسردگی…………………………………………………………………………………………….. ۹۳
۲-۱۲-۴- الگوهای رفتار مرضی در دوره نوجوانی …………………………………………………………. ۹۳
۲-۱۲-۵- اختلال گسستگی ……………………………………………………………………………………………. ۹۴
۲-۱۳- پدیده های دلبستگی و گسستگی ………………………………………………………………………….. ۹۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۴- ارتباط دلبستگی، گسستگی و تاریخچه خشونت کودکی……………………………………………. ۹۶
۲-۱۵- معیارهای تشخیص دلبستگی ۱۰۱
۲-۱۶- ارتباط هویت و دلبستگی ۱۰۲
۲-۱۷- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در خارج از کشور……………………………….. ۱۰۲
۲-۱۸- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در داخل کشور…………………………………… ۱۰۴
۲-۱۹- پژوهشهای انجام شده مربوط به ارتباط هویت و دلبستگی در خارج از کشور………… ۱۰۵
فصل سوم
۳-۱- طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۲- متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
۳-۳- تعریف و تعیین جامعه ………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۴- نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
۳-۵- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۶- ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………… ۱۰۹
۳-۷- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۱۴
۳-۸- روش آماری …………………………………………………………………………………………………….. ۱۱۵
فصل چهارم
– تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………………………………………… ۱۱۷
– آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
– تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب فرضیه های پژوهش ………………………………………………… ۱۱۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم
– بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. ۱۲۵
– محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………….. ۱۲۸
– پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۸
– ضمایم و پیوستها
– منابع
فهرست جداول
عنوان صفحه
۴-۱- شاخصهای توصیفی متغیرهای سبک های دلبستگی و هویت فردی…………………………………………………………. ۱۱۷
۴-۲- هیتسوگرام دلبستگی دو سو گرا…………………………………………………………………………… ۱۱۷
۴-۳- هیتسوگرام دلبستگی نا ایمن/ اجتنابی …………………………………………………………………… ۱۱۸
۴-۴- هیتسوگرام دلبستگی ایمن……………………………………………………………………………………. ۱۱۸
۴-۵- هیتسوگرام هویت فردی………………………………………………………………………………………. ۱۱۹
۴-۶- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی ایمن و هویت فردی …………….. ۱۲۰
۴-۶-۱- رگریسون دلبستگی ایمن و هویت فردی……………………………………………………………. ۱۲۰
۴-۷- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …… ۱۲۱
۴-۷-۱- رگریسون دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی ………………………………………………….. ۱۲۱
۴-۸- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ………… ۱۲۲
۴-۸-۱- رگریسون دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ……………………………………………………….. ۱۲۲
۴-۹- ضریب همبستگی بین سبکهای دلبستگی و هویت فردی ………………………………………… ۱۲۳
منابع:
۱- احدی، حسن وجمهری، فرهاد (۱۳۸۰). روان شناسی رشد: نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میان سالی، پیری). تهران: پردیس.
۲- اکبری، ابوالقاسم (۱۳۸۱). مشکلات نوجوانی و جوانی، تهران: ساوالان.
۳- آقاجانی، مریم (۱۳۸۱). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت
روان و منبع کنترل نوجوانان. پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه
الزهرا
۴- ادبی، راضیه (۱۳۷۹). بررسی رابطه پایگاه هویت و سلامت روانی در اوایل
و اواسط نوجوانی. پایان نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه علوم بهزیستی و توان
بخشی.
۵- احدی، حسن و محسنی، نیکچهر (۱۳۷۰)، روانشناسی رشد: مفاهیم بنیادی در روان شناسی نوجوانی و جوانی، تهران؛ نوبنیاد.
این تحقیق به منظور گردآوری نظرات دبیران در مورد سبک رهبری مدیران مدارسشان بر اساس نظریه لیکرت و رابطه آن با میزان رضایت شغلی دبیران در مدارس می باشد. فرض اساسی این تحقیق آن است که بین سبک رهبری مدیران براساس نظریه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق به صورت پیمایشی است، جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران زن شاغل در مدارس راهنمایی دخترانه شاهد شهر تهران در سال تحصیلی ۸۴-۸۳ به تعداد ۲۰۱ نفر می باشند که با استفاده از جدول (تاکمن) از بین ۲۰۱ نفر دبیر شاغل در ۱۱ مدرسه شاهد تعداد ۱۳۳ نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعیین گردید. جهت جمع آوری اطلاعات لازم در مورد مسأله تحقیق، از دو نوع پرسشنامه بسته پاسخ استفاده گردید. یکی پرسشنامه ای که سبک رهبری مدیران را براساس چهار سبک رهبری لیکرت مورد بررسی قرار می دهد و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (مینه سوتا) می باشد که میزان رضایت شغلی دبیران را از کارشان مورد بررسی قرار می دهد. روش غالب در این پژوهش روشی همبستگی پیرسون می باشد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از بسته نرم افزاری رایانه ای (spss) و با آزمونهای تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه “Anova” و بررسی معنی دار بودن تفاوت میانگین نمرات دو گروه مستقل “t.test” و همچنین آزمون تکمیلی دیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل حاصل گردید.
۱- بین سبک رهبری مدیران (براساس نظریه لیکرت) با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
۲- بین سبک رهبری آمرانه – استثماری لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری موردنظر رابطه معنی داری وجود ندارد
۳- بین سبک رهبری آمرانه – خیرخواهانه لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود ندارد
۴- بین سبک رهبری مشورتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد
۵- بین سبک رهبری مشارکتی لیکرت با میزان رضایت شغلی دبیران در جامعه آماری مورد نظر رابطه معنی داری وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه…………………………………………………………………………………………… ۲
بیان مسأله …………………………………………………………………………………… ۳
دلایل ضرورت و توجیه انجام تحقیق ………………………………………………. ۳
اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………… ۵
اهداف کلی تحقیق ………………………………………………………………………….. ۵
اهداف ویژه تحقیق ………………………………………………………………………… ۶
فرضیه‌های تحقیق …………………………………………………………………………. ۶
فرضهای تحقیق یا جانشین …………………………………………………………….. ۶
متغیرهای اساسی تحقیق ……………………………………………………………….. ۶
تعریف عملیاتی واژه‌ها و اصلاحات …………………………………………………. ۷
تعریف رهبری ……………………………………………………………………………… ۷
تعریف سبک رهبری لیکرت ……………………………………………………………. ۸
تعریف رضایت شغلی ……………………………………………………………………. ۹
دبیران ……………………………………………………………………………………….. ۱۰
مدارس شاهد …………………………………………………………………………….. ۱۱
مشکلات و تنگناهای تحقیق …………………………………………………………… ۱۱
فصل دوم: ادبیات تحقیق
بخش اول (رهبری) ……………………………………………………………………… ۱۴
مقدمه…………………………………………………………………………………………. ۱۴
تعریف رهبری ……………………………………………………………………………. ۱۵
تمایز مدیریت و رهبری………………………………………………………………… ۱۶
تعریف سبک رهبری…………………………………………………………………….. ۱۷
تئوری‌های رهبری ………………………………………………………………………. ۱۸
تئوری‌های شخصیتی رهبری ……………………………………………………….. ۱۹
نظریه سنتی رهبری …………………………………………………………………….. ۱۹
نظریة صفات شخصی رهبر………………………………………………………….. ۲۰
تئوری‌های رفتاری رهبری …………………………………………………………… ۲۰
مطالعت دانشگاه آیووا …………………………………………………………………. ۲۱
مطالعات دانشگاه اُهایو ………………………………………………………………… ۲۲
مطالعات دانشگاه میشیگان …………………………………………………………… ۲۲
شبکه مدیریت …………………………………………………………………………….. ۲۳
تحقیقات اسکاندیناوی ………………………………………………………………….. ۲۵
تئوری‌های اقتضایی …………………………………………………………………….. ۲۶
الگوی فیدلر ……………………………………………………………………………….. ۲۶
تئوری موقعیتی هرسی و بلانچارد…………………………………………………. ۲۸
تئوری مبتنی برتبادل نظر رهبر با اعضاء ………………………………………. ۳۱
تئوری مسیر ـ هدف ……………………………………………………………………. ۳۲
الگوی رهبری مشارکتی ………………………………………………………………. ۳۴
متغیرهای موقعیتی در الگوی تجدیدنظر شده رهبری مشارکتی ………… ۳۵
پنج شیوة رهبری در الگوی رهبری مشارکتی ………………………………… ۳۶
سیستمهای مدیریت …………………………………………………………………….. ۳۷
سبک رهبری لیکرت …………………………………………………………………….. ۳۷
تئوری‌های جدید رهبری ……………………………………………………………… ۴۱
جایگزینی رهبری ………………………………………………………………………… ۴۱
رهبر عملگرا و رهبر ایجاد کنندة تحول ………………………………………….. ۴۲
رهبر عملگرا ………………………………………………………………………………. ۴۳
رهبرانی که تحول ایجاد می‌کنند ……………………………………………………. ۴۳
بخش دوم (رضایت شغلی)……………………………………………………………. ۴۵
ارزشها ……………………………………………………………………………………… ۴۵
انواع ارزش ……………………………………………………………………………….. ۴۵
نگرشها ……………………………………………………………………………………… ۴۶
انگیزش ……………………………………………………………………………………… ۴۷
نظریه‌های انگیزش ………………………………………………………………………. ۴۹
تئوری‌های محتوایی …………………………………………………………………….. ۵۰
۱ـ تئوری سلسله مراتب نیازها………………………………………………………. ۵۰
۲ـ تئوری دو جنبه‌ای انسان …………………………………………………………. ۵۳
۳ـ تئوری دو عامل انگیزش ………………………………………………………….. ۵۳
۴ـ تئوری سه نیاز مک‌کلند …………………………………………………………… ۵۴
۵ـ تئوری نیازهای زیستی، تعلق و رشد ………………………………………… ۵۵
تئوری‌های فرآیندی …………………………………………………………………….. ۵۶
۱ـ تئوری انتظار و احتمال ……………………………………………………………. ۵۶
۲ـ تئوری برابری ……………………………………………………………………….. ۵۸
۳ـ تئوری اسناد ………………………………………………………………………….. ۵۹
انواع نگرش ……………………………………………………………………………….. ۶۰
رضایت شغلی …………………………………………………………………………….. ۶۲
رابطه انگیزش با رضایت شغلی ……………………………………………………. ۶۲
۱ تاریخچه مطالعات در مورد رضایت شغلی ………………………………….. ۶۲
۲ تعریف رضایت شغلی ………………………………………………………………. ۶۳
(۱-۲) تعیین رضایت شغلی ………………………………………………………….. ۶۶
۳ عوامل تعیین کنندة رضایت شغلی ………………………………………………. ۶۷
۴ عوامل مؤثر بر رضایت شغلی …………………………………………………… ۶۹
۵ فاکتورهای مؤثر در رضایت شغلی از نظر «جنیفر» ……………………… ۷۰
۶ پیامدهای رضایت شغلی و عدم رضایت شغلی ……………………………. ۷۱
۷ نظریه‌های رضایت شغلی ………………………………………………………….. ۷۲
– نظریه «بروفی»…………………………………………………………………………. ۷۲
– نظریه «کورمن» ………………………………………………………………………. ۷۳
– نظریه «پارسون» ……………………………………………………………………… ۷۴
اندازه‌گیری رضایت شغلی …………………………………………………………… ۷۵
بخش سوم (سابقه تحقیقاتی موضوع) ……………………………………………. ۷۷
تحقیقات خارجی …………………………………………………………………………. ۷۷
تحقیقات داخلی ……………………………………………………………………………. ۸۰
خلاصه فصل ……………………………………………………………………………… ۸۴
فصل سوم: روش انجام تحقیق
روش تحقیق ………………………………………………………………………………. ۸۷
جامعه و نمونه آماری …………………………………………………………………. ۸۸
تعداد و روش نمونه‌گیری ……………………………………………………………. ۸۹
روش و ابزار گردآوری اطلاعات ………………………………………………….. ۹۰
روایی و اعتبار پرسشنامه‌ها ………………………………………………………… ۹۳
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………………………. ۹۵
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
بخش اول ـ توصیف داده‌ها …………………………………………………………. ۹۷
بخش دوم ـ تحلیل استنباطی داده‌ها …………………………………………….. ۱۲۰
آزمون فرضیه‌ها ………………………………………………………………………. ۱۲۱
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها
خلاصه یافته های پژوهشی ……………………………………………………….. ۱۲۵
یافته های دیگر پژوهش …………………………………………………………….. ۱۲۸
محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………… ۱۳۰
الف – محدودیتهای خارج از کنترل محقق ……………………………………. ۱۳۰
ب – محدودیتهای در اختیار محقق ……………………………………………… ۱۳۱
پیشنهادها ………………………………………………………………………………… ۱۳۱
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………… ۱۳۳
فهرست منابع خارجی…………………………………………………………………. ۱۳۷
ضمائم……………………………………………………………………………………… ۱۳۸
فهرست جدول‌ها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
۱-۲: عوامل مؤثر در رضایت شغلی ……………………………………………… ۷۰
۱-۳: تعداد نمونه در هر ناحیه از شهر تهران…………………………………. ۸۹
۱-۴: مشخصات آماری دبیران به تفکیک سن………………………………….. ۹۷
۲-۴: مشخصات آماری دبیران به تفکیک میزان تحصیلات………………… ۹۸
۳-۴: مشخصات آماری دبیران به تفکیک سابقه تدریس……………………. ۹۹
۴-۴: مشخصات آماری دبیران به تفکیک سابقه تدریس درمدارس شاهد ۱۰۰
۵-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک تأهل …………………………………… ۱۰۱
۶-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران………. ۱۰۲
۷-۴: توزیع فراوانی پاسخ آزمودنی‌ها به کل پرسشنامه
سبک رهبری لیکرت…………………………………………………………… ۱۰۳
۸-۴: توزیع فراوانی پاسخ آزمودنی‌ها به کل پرسشنامه رضایت شغلی ۱۰۵
۹-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران در ناحیه شمال ۱۰۶
۱۰-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران در ناحیه جنوب ۱۰۷
۱۱-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران در ناحیه شرق ۱۰۸
۱۲-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران در ناحیه غرب ۱۰۹
۱۳-۴: توزیع فراوانی سبکهای رهبری مدیران از دیدگاه دبیران در ناحیه مرکز ۱۱۰
۱۴-۴: توزیع فراوانی سؤال یکم پرسشنامه رهبری……………………….. ۱۱۱
۱۵-۴: توزیع فراوانی سؤال دوم پرسشنامه رهبری………………………. ۱۱۱
۱۶-۴: توزیع فراوانی سؤال سوم پرسشنامه رهبری……………………… ۱۱۱
۱۷-۴: توزیع فراوانی سؤال چهارم پرسشنامه رهبری…………………… ۱۱۱
۱۸-۴: توزیع فراوانی سؤال پنجم پرسشنامه رهبری……………………… ۱۱۲
۱۹-۴: توزیع فراوانی سؤال ششم پرسشنامه رهبری…………………….. ۱۱۲
۲۰-۴: توزیع فراوانی سؤال هفتم پرسشنامه رهبری……………………… ۱۱۲
۲۱-۴: توزیع فراوانی سؤال هشتم پرسشنامه رهبری…………………….. ۱۱۳
۲۲-۴: توزیع فراوانی سؤال نهم پرسشنامه رهبری……………………….. ۱۱۳
۲۳-۴: توزیع فراوانی سؤال دهم پرسشنامه رهبری………………………. ۱۱۳
۲۴-۴: توزیع فراوانی سؤال یازدهم پرسشنامه رهبری………………….. ۱۱۴
۲۵-۴: توزیع فراوانی سؤال دوازدهم پرسشنامه رهبری………………… ۱۱۴
۲۶-۴: توزیع فراوانی سؤال سیزدهم پرسشنامه رهبری………………… ۱۱۵
۲۷-۴: توزیع فراوانی سؤال چهاردهم پرسشنامه رهبری……………….. ۱۱۵
۲۸-۴: توزیع فراوانی سؤال پانزدهم پرسشنامه رهبری…………………. ۱۱۵
۲۹-۴: توزیع فراوانی سؤال شانزدهم پرسشنامه رهبری……………….. ۱۱۵
۳۰-۴: توزیع فراوانی سؤال هفدهم پرسشنامه رهبری…………………… ۱۱۶
۳۱-۴: توزیع فراوانی سؤال هجدهم پرسشنامه رهبری………………….. ۱۱۶
۳۲-۴: توزیع فراوانی سؤال نوزدهم پرسشنامه رهبری…………………. ۱۱۶
۳۳-۴: توزیع فراوانی سؤال بیستم پرسشنامه رهبری……………………. ۱۱۷
۳۴-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و یکم پرسشنامه رهبری…………… ۱۱۷
۳۵-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و دوم پرسشنامه رهبری………….. ۱۱۸
۳۶-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و سوم پرسشنامه رهبری…………. ۱۱۸
۳۷-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و چهارم پرسشنامه رهبری………. ۱۱۸
۳۸-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و پنجم پرسشنامه رهبری…………. ۱۱۹
۳۹-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و ششم پرسشنامه رهبری………… ۱۱۹
۴۰-۴: توزیع فراوانی سؤال بیست و هفتم پرسشنامه رهبری………….. ۱۱۹
۴۱-۴: ضریب همبستگی بین سبکهای رهبری لیکرت با رضایت شغلی ۱۲۰
۴۲-۴: ضریب همبستگی بین سبکهای رهبری با هر یک از عوامل رضایت شغلی ۱۲۰
۴۳-۴: آزمون فرض اول…………………………………………………………….. ۱۲۲
۴۴-۴: آزمون فرض دوم……………………………………………………………. ۱۲۲
۴۵-۴: آزمون فرض سوم…………………………………………………………… ۱۲۲
۴۶-۴: آزمون فرض چهارم………………………………………………………… ۱۲۳
۴۷-۴: آزمون فرض پنجم…………………………………………………………… ۱۲۳
فهرست نمودارها
عنوان ………………………………………………………………………………….. صفحه
۱-۲: شبکة مدیریت …………………………………………………………………….. ۲۴
۲-۲: پیش‌بینی‌های نظریة اقتضایی رهبری………………………………………. ۲۷
۳-۲: الگوی موقعیتی رهبری هرسی و بلانچارد ……………………………… ۳۰
۴-۲: تئوری مسیر ـ هدف ……………………………………………………………. ۳۳
۵-۲: سلسله مراتب نیازها ……………………………………………………………. ۵۲
۶-۲: مدل رضایت شغلی ……………………………………………………………… ۷۲
۱-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک سن……………………………………….. ۹۷
۲-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک میزان تحصیلات……………………… ۹۸
۳-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک سابقه تدریس…………………………. ۹۹
۴-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک سابقه تدریس در مدارس شاهد ۱۰۰
۵-۴: توزیع فراوانی دبیران به تفکیک تأهل …………………………………… ۱۰۱
فهرست منابع فارسی