مقدمه:
اکنون که از پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی با عراق سال ها می گذرد، باید ارزش ها و آرمان های اصیل و ارزش های اسلام ناب محمدی (ص) را در جامعه پیدا کنیم که این امر در زمانی انجام می پذیرد که فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه پی‌ریزی و نهادینه شود.
اصولاً یکی از مسائل مهم جامعه ای که مدعی حضور گفتگوی تمدن هاست پی بردن به اصالت تمدن ها و فرهنگ ها و انگیزة خالص و ناب شهدا است. در این عرصه تنها زمینه ای که از فرهنگ و شهادت داشتیم عنوانی بود که در طوب زندگی خود در لوح روح خود حک کرده ایم. زمینه ای که خانواده ها یا شهدا و ایثارگران دارای درک بالاتر و بهتری از آن هستند برای این موضوع ما به کتاب هایی که فلسفه ایثار و فرهنگ آن را عمیق تر بیان کرده بسیار توجه و اشاره کردیم.
مسئله دیگر که ما در این مقاله و یا تحقیق آن را مورد توجه قرار دادیم، ارزش هایی بود که در جوامع و ادیان مختلف برای نامیدن یک فرد به عنوان شهید ملاک قرار می‌گیرد. پس برای این امر ابتدا باید انگیزه های شهادت طلبی را در جوامع مختلف بررسی کردیم.
نتایج این پژوهش به ما کمک می‌کند تا هاله ای از تقدس و معنویت و روح، را فرا گیرد و در درک بهتر فرهنگ ایثار و شهادت ما را یاری دهد.
۱-۱بیان مسئله
مسئله مورد نظر در پژوهش حاضر بررسی جایگاه ایثار در منابع اسلامی، انواع ایثار، تذثیر ایثار فرهنگ فرد و اجتماع و عوامل گسترش دهنده و باز دارنده ایثار می‌باشد.
۱-تعریف مفهومی ایثار و جایگاه آن در اسلام؟
۲-بررسی انواع ایثار
۳-تأثیر ایثار بر فرد و اجتماع
۴-بررسی عوامل گسترش دهنده و بازدارنده ایثار
۵-بررسی ایثار و شهادت در دین های مسیح و یهود
۲-۱- اهمیت و ضرورت مسئله:
تاریخ نهضت های اسلامی آکنده از حضور مردان و زنانی است که در عرصة جهاد، خالصانه به میدان عمل آمدند و با جان فشانی و ایثار، بی نام و نشان از خویش، حق را بر اریکة عدالت نشاندند در این نوشتار تلاش شده است تا در دو بخش مجزا پس از مقدمه، تعاریف و مفاهیم فرهنگ ایثار و مصادیق عینی و عملی آن به شکل مشروح بیان شود.
فرهنگ شهادت و ایثار، تجلی بخش هویت دینی و احیای ارزش هایی است که حیات اندیشه یک جامعة انسانی را ضمانت می‌کند و بهداشت روانی انسان را در عرصه های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی شکل می‌دهد. به دیگر سخن، شهیدان، در یک انتخاب آگاهانه، با نفی خویش به نفع جامعه و یک اندیشه همت می گمارند، و فضای رخوت و غفلت عصر خود را به فضای تلاش و بینش فرا می خوانند. آنان به کابلد بی رمق یک جامعه، روح خودباوری می دهند و حیات و حرکت ارزش هایی که در طوفان حوادث به فراموشی سپرده شده است به منصة ظهور می رسانند.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات……………………………………………………………………………………………………………………..
۱- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….
۲- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱ اهمیت و ضرورت مسئله……………………………………………………………………………………………….
۳-۱ اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….
۴-۱ جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………..
۵-۱ نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………….
۶-۱ روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………
۷-۱ مراحل اجرای تحقیق…………………………………………………………………………………………………….
۸-۱ مشکلات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..
۹-۱ ارائه پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………
فصل دوم: ایثار در منابع اسلامی……………………………………………………………..
۲-تعریف ایثار………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۲ نمونه ای از آیات قرآن کریم درباره ایثار و شهادت…………………………………………………….
۳-انواع ایثار…………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۳ جهاد………………………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۳ شهادت…………………………………………………………………………………………………………………………….
۳-۳ فنای عاشق در معشوق………………………………………………………………………………………………….
۴-۳ دهش و بخشش……………………………………………………………………………………………………………..
۵-۳ انفاق………………………………………………………………………………………………………………………………..
۶-۳ جامعه پزشکی…………………………………………………………………………………………………………………
۴-ایثار پیامبر (ص) و اهل بیت(ع)……………………………………………………………………………………….
۱-۴ ایثار پیامبر در راه ترویج اسلام……………………………………………………………………………………..
۱-۱-۴ ایثار در آئین محمدی (ص) و ائمه اطهار (ع)…………………………………………………………
۲-۱-۴ ایثار انصار نسبت به مهاجران……………………………………………………………………………………
۲-۴ ایثار حضرت علی……………………………………………………………………………………………………………
۳-۴ حماسه حسینی……………………………………………………………………………………………………………..
۵ شهادت…………………………………………………………………………………………………………………………………
۱-۵ فلسفه وجودی فرهنگ ایثار و شهادت در مکتب اسلام……………………………………………..
۱-۱-۵ ایثار و شهادت در تاریخ اسلام………………………………………………………………………………….
۲-۵ شهادت طلبی و انتفاضه…………………………………………………………………………………………………
۳-۵ انگیزه های شهادت طلبی……………………………………………………………………………………………..
۴-۵ شهادت در دین یهود……………………………………………………………………………………………………..
۵-۵ شهادت در مسیحیت……………………………………………………………………………………………………..
۶-۵ ایثار و شهادت طلبی در تاریخ پر بار انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی……………………..
۱-۶-۵ شهید و شهادت از دیدگاه امام خمینی (ره)…………………………………………………………..
۲-۶-۵ شهادت در بسته تاریخ از دیدگاه امام خمینی (ره)………………………………………………..
۳-۶-۵ مفهوم و ارزش شهادت از دیدگاه امام خمینی (ره)……………………………………………….
۴-۶-۵ مقام و منزلت شهدا از دیدگاه امام خمینی (ره)…………………………………………………….
فصل سوم: تأثیر ایثار در تکامل فرد و اجتماع………………………………………….
۶-تأثیر ایثار در تکامل فرد……………………………………………………………………………………………………..
۱-۶ ایثار و خدا محوری…………………………………………………………………………………………………………
۲-۶ نقش ایثار در رشد و تعالی انسان………………………………………………………………………………….
۳-۶ ایثار و عزت نفس……………………………………………………………………………………………………………
۴-۶ ایثار و توجه به آخرت……………………………………………………………………………………………………
۵-۶ ایثار و صبوری در برابر ناملایمات………………………………………………………………………………….
۷- تأثیر ایثار در تکامل اجتماع…………………………………………………………………………………………….
۸-ترویج فرهنگ ایثار در حوزه اجتماعی…………………………………………………………………………….
۱-۸ سطح نخست (خانواده)………………………………………………………………………………………………….
۲-۸ سطح دوم (محیط جغرافیایی)………………………………………………………………………………………
۳-۸-سطح سوم (جامعه)……………………………………………………………………………………………………….
۹-ترویج ایثار در حوزه فرهنگی…………………………………………………………………………………………….
۱۰-ترویج ایثار در حوزه سیاسی …………………………………………………………………………………………
۱۱- ترویج ایثار در حوزه اقتصادی……………………………………………………………………………………….
فصل چهارم: بررسی دیدگاه دانش آموزان در خصوص مفهوم ایثار و تأثیر در تکامل فرد
و اجتماع………………………………………………………………………………………………………………………………….
۱۲-جداول و نتایج………………………………………………………………………………………………………………….
۱۳-نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………..
۱۴-فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………..
۱۵-ضمائم……………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۱۵ نمونه پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱۵ نمونه مصاحبه………………………………………………………………………………………………………………
منابع و مآخذ:
۱-بابازاده، علی اکبر، سیمای حکومتی امام علی (ع). قم، انتشارات انصاریان، ۱۳۷۸
۲-انصاریان، حسین، دیار عاشقان، جلد هفتم، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳
۳-عمید زنجانی، عباسعلی، انقلاب اسلامی و ریشه های آن، فرهنگ ارشاد اسلامی، ۱۳۷۵
۴-دکتر علی شریعتی، هبوط در کویر، چاپ هفتم، انتشارات سبز، ۱۳۶۹
۵-استاد شهید مرتضی مطهری، سیری در نهج البلاغه، چاپ دوم، ۱۳۵۴
۶-عاملی، جواد، حماسه و عرفان، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم، ۱۳۷۷
۷-منصوری لاریجانی، اسماعیل، زمزم عشق، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی آیه، چاپ دوم، ۱۳۸۱
۸-علیخانی، علی اکبر، بحرانی مرتضی، شهید و شهادت در ادعیه و زیارت، نشر شاهد، چاپ اول، ۱۳۸۰
۹-عباسعلی عمید زنجانی، جهاد از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه، انتشارات سهامی چاپخانه ای وزارت ارشاد اسلامی، بهار ۱۳۶۵
۱۰-جبران خلیل جبران، پیامبر، ترجمه دکتر الهی قمشه ای، انتشارات روزنه، پاییز ۱۳۷۸
۱۱-الاصفهانی الراغب، المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشر کتاب، ۱۴۰۴
۱۲-جمال الدین الافریقی المصدری، ابولفضل، لسان العرب (بیروت: دارالصادر)ج ۳
۱۳-دبیرخانه شورای هماهنگی و نظارت بر امر ترویج فرهنگ ایثار و شهادت هم اندیشی فرهنگ ایثار و شهادت چاپ اول، تابستان ۱۳۸۳
منصوری لاریجانی، اسماعیل- عاشقان بی ادعا- انتشارات خادم الرضا (ع)- چاپ اول، تابستان ۸۲
۱۴-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شماره ۳، تابستان ۱۳۷۹
۱۵-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شمارة ۶ و ۷، بهار و تابستان ۱۳۷۹
۱۶-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شمارة ۴، پاییز ۱۳۷۹
۱۷-پیشگامان، ماهنامة فرهنگی-آموزشی سازمان بسیج دانش آموزی، بهمن ماه ۱۳۸۳
چشمه سهرابی، مظفر، زیر نظر علی شکویی، تهران نشر شاهد، ۱۳۷۸
۱۸-لغت نامة خدا
۱۹-صحیفة نور، ج ۲۰
۲۰-صحیفة نور، ج ۱۸
۲۱-جلوه های حکمت، واژة صبر
۲۲-صافی
مقدمه:
اکنون که از پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی با عراق سال ها می گذرد، باید ارزش ها و آرمان های اصیل و ارزش های اسلام ناب محمدی (ص) را در جامعه پیدا کنیم که این امر در زمانی انجام می پذیرد که فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه پی‌ریزی و نهادینه شود.
اصولاً یکی از مسائل مهم جامعه ای که مدعی حضور گفتگوی تمدن هاست پی بردن به اصالت تمدن ها و فرهنگ ها و انگیزة خالص و ناب شهدا است. در این عرصه تنها زمینه ای که از فرهنگ و شهادت داشتیم عنوانی بود که در طوب زندگی خود در لوح روح خود حک کرده ایم. زمینه ای که خانواده ها یا شهدا و ایثارگران دارای درک بالاتر و بهتری از آن هستند برای این موضوع ما به کتاب هایی که فلسفه ایثار و فرهنگ آن را عمیق تر بیان کرده بسیار توجه و اشاره کردیم.
مسئله دیگر که ما در این مقاله و یا تحقیق آن را مورد توجه قرار دادیم، ارزش هایی بود که در جوامع و ادیان مختلف برای نامیدن یک فرد به عنوان شهید ملاک قرار می‌گیرد. پس برای این امر ابتدا باید انگیزه های شهادت طلبی را در جوامع مختلف بررسی کردیم.
نتایج این پژوهش به ما کمک می‌کند تا هاله ای از تقدس و معنویت و روح، را فرا گیرد و در درک بهتر فرهنگ ایثار و شهادت ما را یاری دهد.
۱-۱بیان مسئله
مسئله مورد نظر در پژوهش حاضر بررسی جایگاه ایثار در منابع اسلامی، انواع ایثار، تذثیر ایثار فرهنگ فرد و اجتماع و عوامل گسترش دهنده و باز دارنده ایثار می‌باشد.
۱-تعریف مفهومی ایثار و جایگاه آن در اسلام؟
۲-بررسی انواع ایثار
۳-تأثیر ایثار بر فرد و اجتماع
۴-بررسی عوامل گسترش دهنده و بازدارنده ایثار
۵-بررسی ایثار و شهادت در دین های مسیح و یهود
۲-۱- اهمیت و ضرورت مسئله:
تاریخ نهضت های اسلامی آکنده از حضور مردان و زنانی است که در عرصة جهاد، خالصانه به میدان عمل آمدند و با جان فشانی و ایثار، بی نام و نشان از خویش، حق را بر اریکة عدالت نشاندند در این نوشتار تلاش شده است تا در دو بخش مجزا پس از مقدمه، تعاریف و مفاهیم فرهنگ ایثار و مصادیق عینی و عملی آن به شکل مشروح بیان شود.
فرهنگ شهادت و ایثار، تجلی بخش هویت دینی و احیای ارزش هایی است که حیات اندیشه یک جامعة انسانی را ضمانت می‌کند و بهداشت روانی انسان را در عرصه های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی شکل می‌دهد. به دیگر سخن، شهیدان، در یک انتخاب آگاهانه، با نفی خویش به نفع جامعه و یک اندیشه همت می گمارند، و فضای رخوت و غفلت عصر خود را به فضای تلاش و بینش فرا می خوانند. آنان به کابلد بی رمق یک جامعه، روح خودباوری می دهند و حیات و حرکت ارزش هایی که در طوفان حوادث به فراموشی سپرده شده است به منصة ظهور می رسانند.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات……………………………………………………………………………………………………………………..
۱- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….
۲- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱ اهمیت و ضرورت مسئله……………………………………………………………………………………………….
۳-۱ اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….
۴-۱ جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………..
۵-۱ نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………….
۶-۱ روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………
۷-۱ مراحل اجرای تحقیق…………………………………………………………………………………………………….
۸-۱ مشکلات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..
۹-۱ ارائه پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………
فصل دوم: ایثار در منابع اسلامی……………………………………………………………..
۲-تعریف ایثار………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۲ نمونه ای از آیات قرآن کریم درباره ایثار و شهادت…………………………………………………….
۳-انواع ایثار…………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۳ جهاد………………………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۳ شهادت…………………………………………………………………………………………………………………………….
۳-۳ فنای عاشق در معشوق………………………………………………………………………………………………….
۴-۳ دهش و بخشش……………………………………………………………………………………………………………..
۵-۳ انفاق………………………………………………………………………………………………………………………………..
۶-۳ جامعه پزشکی…………………………………………………………………………………………………………………
۴-ایثار پیامبر (ص) و اهل بیت(ع)……………………………………………………………………………………….
۱-۴ ایثار پیامبر در راه ترویج اسلام……………………………………………………………………………………..
۱-۱-۴ ایثار در آئین محمدی (ص) و ائمه اطهار (ع)…………………………………………………………
۲-۱-۴ ایثار انصار نسبت به مهاجران……………………………………………………………………………………
۲-۴ ایثار حضرت علی……………………………………………………………………………………………………………
۳-۴ حماسه حسینی……………………………………………………………………………………………………………..
۵ شهادت…………………………………………………………………………………………………………………………………
۱-۵ فلسفه وجودی فرهنگ ایثار و شهادت در مکتب اسلام……………………………………………..
۱-۱-۵ ایثار و شهادت در تاریخ اسلام………………………………………………………………………………….
۲-۵ شهادت طلبی و انتفاضه…………………………………………………………………………………………………
۳-۵ انگیزه های شهادت طلبی……………………………………………………………………………………………..
۴-۵ شهادت در دین یهود……………………………………………………………………………………………………..
۵-۵ شهادت در مسیحیت……………………………………………………………………………………………………..
۶-۵ ایثار و شهادت طلبی در تاریخ پر بار انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی……………………..
۱-۶-۵ شهید و شهادت از دیدگاه امام خمینی (ره)…………………………………………………………..
۲-۶-۵ شهادت در بسته تاریخ از دیدگاه امام خمینی (ره)………………………………………………..
۳-۶-۵ مفهوم و ارزش شهادت از دیدگاه امام خمینی (ره)……………………………………………….
۴-۶-۵ مقام و منزلت شهدا از دیدگاه امام خمینی (ره)…………………………………………………….
فصل سوم: تأثیر ایثار در تکامل فرد و اجتماع………………………………………….
۶-تأثیر ایثار در تکامل فرد……………………………………………………………………………………………………..
۱-۶ ایثار و خدا محوری…………………………………………………………………………………………………………
۲-۶ نقش ایثار در رشد و تعالی انسان………………………………………………………………………………….
۳-۶ ایثار و عزت نفس……………………………………………………………………………………………………………
۴-۶ ایثار و توجه به آخرت……………………………………………………………………………………………………
۵-۶ ایثار و صبوری در برابر ناملایمات………………………………………………………………………………….
۷- تأثیر ایثار در تکامل اجتماع…………………………………………………………………………………………….
۸-ترویج فرهنگ ایثار در حوزه اجتماعی…………………………………………………………………………….
۱-۸ سطح نخست (خانواده)………………………………………………………………………………………………….
۲-۸ سطح دوم (محیط جغرافیایی)………………………………………………………………………………………
۳-۸-سطح سوم (جامعه)……………………………………………………………………………………………………….
۹-ترویج ایثار در حوزه فرهنگی…………………………………………………………………………………………….
۱۰-ترویج ایثار در حوزه سیاسی …………………………………………………………………………………………
۱۱- ترویج ایثار در حوزه اقتصادی……………………………………………………………………………………….
فصل چهارم: بررسی دیدگاه دانش آموزان در خصوص مفهوم ایثار و تأثیر در تکامل فرد
و اجتماع………………………………………………………………………………………………………………………………….
۱۲-جداول و نتایج………………………………………………………………………………………………………………….
۱۳-نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………..
۱۴-فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………..
۱۵-ضمائم……………………………………………………………………………………………………………………………….
۱-۱۵ نمونه پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱۵ نمونه مصاحبه………………………………………………………………………………………………………………
منابع و مآخذ:
۱-بابازاده، علی اکبر، سیمای حکومتی امام علی (ع). قم، انتشارات انصاریان، ۱۳۷۸
۲-انصاریان، حسین، دیار عاشقان، جلد هفتم، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳
۳-عمید زنجانی، عباسعلی، انقلاب اسلامی و ریشه های آن، فرهنگ ارشاد اسلامی، ۱۳۷۵
۴-دکتر علی شریعتی، هبوط در کویر، چاپ هفتم، انتشارات سبز، ۱۳۶۹
۵-استاد شهید مرتضی مطهری، سیری در نهج البلاغه، چاپ دوم، ۱۳۵۴
۶-عاملی، جواد، حماسه و عرفان، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم، ۱۳۷۷
۷-منصوری لاریجانی، اسماعیل، زمزم عشق، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی آیه، چاپ دوم، ۱۳۸۱
۸-علیخانی، علی اکبر، بحرانی مرتضی، شهید و شهادت در ادعیه و زیارت، نشر شاهد، چاپ اول، ۱۳۸۰
۹-عباسعلی عمید زنجانی، جهاد از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه، انتشارات سهامی چاپخانه ای وزارت ارشاد اسلامی، بهار ۱۳۶۵
۱۰-جبران خلیل جبران، پیامبر، ترجمه دکتر الهی قمشه ای، انتشارات روزنه، پاییز ۱۳۷۸
۱۱-الاصفهانی الراغب، المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشر کتاب، ۱۴۰۴
۱۲-جمال الدین الافریقی المصدری، ابولفضل، لسان العرب (بیروت: دارالصادر)ج ۳
۱۳-دبیرخانه شورای هماهنگی و نظارت بر امر ترویج فرهنگ ایثار و شهادت هم اندیشی فرهنگ ایثار و شهادت چاپ اول، تابستان ۱۳۸۳
منصوری لاریجانی، اسماعیل- عاشقان بی ادعا- انتشارات خادم الرضا (ع)- چاپ اول، تابستان ۸۲
۱۴-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شماره ۳، تابستان ۱۳۷۹
۱۵-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شمارة ۶ و ۷، بهار و تابستان ۱۳۷۹
۱۶-شهود، فصل نامة فرهنگی پژوهشی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، شمارة ۴، پاییز ۱۳۷۹
۱۷-پیشگامان، ماهنامة فرهنگی-آموزشی سازمان بسیج دانش آموزی، بهمن ماه ۱۳۸۳
چشمه سهرابی، مظفر، زیر نظر علی شکویی، تهران نشر شاهد، ۱۳۷۸
۱۸-لغت نامة خدا
۱۹-صحیفة نور، ج ۲۰
۲۰-صحیفة نور، ج ۱۸
۲۱-جلوه های حکمت، واژة صبر
۲۲-صافی
مقایسه تاثیر الگوی مبتنی بر روش مشارکتی و الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی+ پرسشنامه ۷۷ صفحه ای
چکیده :
هدف از انجام این پژوهش مقایسه تاثیر الگوی مبتنی بر روش مشارکتی و الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی بر میزان یادگیری و یاد داری در درس علوم دانش آموزان دختر پایه‌ی پنجم منطقه ۵ تهران بوده است .
دراین پژوهش فرضیه‌ها به این نکته اشاره دارند که بین دو الگوی مشارکتی و انفرادی تفاوت وجود دارد .
جامعه آماری را کلیه دانش آمزان دختری که در منطقه ۵ درسال تحصیلی ۸۷- ۸۶ در شهر تهران به تحصیل مشغول بوده را شامل شده است .
جهت نمونه‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده شده به این صورت که ۴۰ نفر به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شد و در دو گروه ۲۰ نفری آزمایش و گواه تقسیم شده‌اند .
ابزار جمع آوری اطلاعات آزمون محقق ساخته بود که قبل و بعد از اعمال متغیرهای مستقل بر روی دانش آموزان اجرا شد بعد از ۲۰ روز از اجرای متغیرها نیز آزمون یادداری اجرا گردید که این آزمون موازی آزمون یادگیری بوده . برای محاسبه معنی‌داری نتایج در بین گروهها از آزمون T مستقل استفاده شد .
نتایج این پژوهش به این شرح است :
الگوی مبتنی بر روش یادگیری مشارکتی نسبت به الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی در یادگیری و یادداری تفاوت معنی داری را نتشان می دهد .
مقدمه
درگذشته اعتقاد بر این بود در کلاسها یادگیری واقعی صورت می‌گیرد که دانش آموزان ساکت و آرام در گوشه‌ای نشسته و به صحبتهای معلم گوش فرا دهد . امروزه با توجه به تغییرات روز افزون فناوری از معلمان نیز خواسته می‌شود از روشها و برنامه‌هایی استفاده کنند که دانش آموزان را به فعالیت وادار کند .
تغییر در شیوه‌های یاددهی – یادگیری و استراتژیهای تدریس و ابداع و نوآوری فراوان و مستمر در این زمینه ، راهبردهای یاددهی – یادگیری جدید کاربردی و اثر بخش را فراروی معلمان قرار داده که در صورت آموزش آنها توسط معلمان امکان آموزشی خوبی در اختیار آنها قرار می گیرد که می‌تواند به فراخور شرایط ، ویژگیها و مشکلات هر یک از کلاسهای خود از آنها که بالاترین بهره و استفاده را ببرند . به عنوان مثال راهبردهایی همچون ،حل مسئله ،شبیه سازی ، ایفای نقش و بارش مغزی که هم اکنون در کشورهای توسعه یافته به عنوان راهبردهای مشارکتی و تعاملی در امر یاددهی – یادگیری فراگیران کاربرد فراوانی یافته است ولی در حال حاضر در نزد اکثر معلمان مهجور و ناشناخته مانده است کاربرد این روشها درحین تدریس توسط معلمان ، در تعمیق یادگیری فراگیران و نهادینه شدن اطلاعات و کاربردی شدن آنها نقش بسزایی دارد و در واقع با این روشها ،می‌توان به جای انتقال صرف مفاهیم ، در نزد دانش آموزان مفهوم سازی کرد ( فضلی خانی ، ۱۳۸۰)
منابع فارسی
- آقازاده، محرم، (۱۳۸۴)، ساختار یادگیری از طریق همیاری، نشریه رشد تکنولوژی آموزشی
- آقازاده، محرم، ۱۳۸۴)، راهنمایی نوین تدریس، انتشارات آییز (بعد از این قسمت یک مورد دیگر در صحنه آخر وجود دارد)، اسکات، جوانا و همکاران (۱۳۸۵). یادگیری مشارکتی، ترجمه محمد امینی و منصور مرعشی، انتشارات مدرسه، چاپ چهارم.
- ادیب نیا، اسد (۱۳۸۳) بررسی موانع اجرایی روش های تدریس فعال در مدارس ابتدایی شهر تهران، طرح پژوهشی، موسسه پژوهشی و برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی.
- ادیب بنا، اسد (۱۳۸۵) روشهای تدریس پیشرفته، جزوه درسی، تهران
- ادیب نیا، اسد (۱۳۸۶) روشها و فنون تدریس علوم تجربی در دوره ابتدایی، جزوه درسی، تهران
- الیس، سوزان و والن، سوزان. «۱۳۸۲٫ (آشنایی با یادگیری از طریق همیاری». (چاپ هفتم)، ترجمه طاهره رستگار و مجید ملکان.
- ایوبی، حسن (۱۳۷۷). «مقایسه یادگیری مشارکتی و یادگیری سنتی (متداول) بر پیشرفت تحصیلی و حرمت خود دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه رشته علوم انسانی». پایان نامه کار شناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
چکیده :
در
عصر حاضر که دوره پیشرفت فناوری به خصوص فناوری اطلاعاتی و ارتباطی است
کمتر حرفه ای را می بینیم که دستخوش تغییر و تحول قرار نگرفته باشد . تولید
اطلاعات ، سازماندهی و اشاعه اطلاعات در سایه وجود رایانه و اینترنت شکل
تازه ای به خود گرفته است به طوری که نمی توان از تأثیر این ابزار بر انسان
چشم پوشید و ابعاد مثبت آن را در بروز استعدادها و خلاقیت ها نادیده گرفت.
با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ابزار بر دانش آموزان و کم توجهی معلمین و
مسؤولین به این امر مهم ، می بایست کارهای تحقیقی و پژوهشی زیادی انجام
گیرد تا همگان به اهمیت این تغییر و تحول پی ببرند .
بررسی آثار رایانه
بر رشد خلاقیت دانش آموزان و معرفی شیوه های مؤثر و مفید کاربرد آن در
بروز خلاقیت تحقیقات گسترده ای را می طلبد که با یک برنامه محدود امکان
نتیجه گیری درست و دقیق محال می نماید و لازم است شاخص های گوناگونی مورد
توجه قرار گیرند .
در این پژوهش ابتدا به تعریف واژه خلاقیت از
دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است . سپس عوامل مؤثر در بروز خلاقیت ،
رایانه به عنوان ابزار آموزشی ، فواید و اهمیت استفاده
از رایانه ،
علت عدم کاربرد چشمگیر رایانه در آموزش و پرورش ، ضرورت توسعه فناوری
اطلاعات و استفاده از اینترنت و مهمتر از همه روش های مؤثر کاربرد رایانه
در بروز خلاقیت و . . . مورد بررسی قرارگرفته است .
بر مبنای موضوع پژوهش به ارائه و اجرای پرسشنامه ای کوتاه مبادرت ورزیده شده است .
در پایان توصیه ها ، موانع و مشکلات و شرایط اجرایی کاربرد رایانه در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته است .
امید است که در آینده ای بسیار نزدیک به نقش این ابزار مهم بیشتر از حال
توجه گردد و تحقیقات گسترده ای توسط طالبان علم و پیشرفت انجام گیرد .
ضرورت و اهمیت تحقیق :
ضرورت توسعه فن آوری اطلاعات و استفاده از اینترنت در آموزش و پرورش
رایانه ماشینی است که سرآمد فناوری عصر حاضر به شمار می آید . با توجه به
پیچیدگی جهان امروز لازم است ما نیز فناوری خود را با پیشرفت های موجود
هماهنگ کرده و آن را با نیازهای جامعه متناسب سازیم .
نوکردن نخست باید
از جایی آغاز شود که به آموزش دانش ها و مهارت ها ی جدید و یادگیری عمیق
تر و سریعتر می انجامد . پیشرفت سریع دانش بشری در قرن حاضر ، متنوع شدن
نیازها ، تحولات سریع فن آوری به ویژه در زمینه ارتباطات ، تغییرات
عمده ای را بر جهان گذاشته و خواهد گذاشت .
استفاده از رایانه در انجام
امور مختلف یک سازمان ، ایجاد دولت الکترونیکی ، تجارت الکترونیکی ، ایجاد
دانشگاه ها و مدارس مجازی همگی محصول گسترش اینترنت و به طورکلی فناوری
اطلاعات است. امروزه اصطلاح فناوری اطلاعات به طور وسیعی در سطح جهان
منتشر شده است که آن را علم و مهارت درباره همه جنبه های به کارگیری رایانه
، ذخیره سازی داده ها و ارتباطات تعریف کرده اند . فناوری اطلاعات را می
توان بخش فنی نظام اطلاعاتی دانست که شامل سخت افزار ، نرم افزار ، پایگاه
های اطلاعاتی و شبکه های ارتباطی است .
شاید اینترنت بزرگترین عامل
تغییر فناوری ، تغییر شکل بازرگانی ، رسانه ها ، سرگرمی ها و جامعه از راه
های حیرت انگیز در طول تاریخ باشد اما تمامی این قدرت در حال حاضر بستگی به
دگرگونی درآموزش و پرورش دارد . اینترنت امکان تحقق این هدف را که بتوانیم
شرایط مناسب یادگیری را برای همه افراد کشور اعم از کودک ، نوجوان و
بزرگسال ، زن و مرد فراهم سازیم به ما می دهد .
واقعیت این است که
میلیون ها نفر در جهان هنوز نمی توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند و
نمی دانند که چگونه شبکه جهانی دانش را در اختیار گیرند . آنان نمی دانند
که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورند ، چگونه از آن استفاده
کنند ، چگونه آن را مبادله کنند و چگونه این اطلاعات را برای خود محفوظ
نگهدارند . این افراد هم اکنون هم در معرض خطر هستند و برای رفع این مشکل
آموزشی باید تدابیری اتخاذ شده و اقدام هایی انجام شود .
به
کارگیری فناوری اطلاعات و اینترنت و استفاده از امکانات رسانه های صوتی ،
تصویری و گرافیکی آن شرایط مناسبی را برای یادگیری و درک و فهم بیشتر
تدریس معلمان فراهم می سازد . در واقع اینترنت راه های متنوعی را پیش روی
فراگیران و معلمان می گذارد تا با تنوع بیشتری یاد گیرند و یاد دهند .
استفاده از اینترنت باعث مشارکت و فعالیت افراد می شود نه انفعال آنها و
امکان تعامل و ارتباط فراگیران را میسر می سازد .
ارتقاء کیفیت آموزش
از طریق شبکه و اینترنت یکی از انتظاراتی است که از فناوری اطلاعات می رود .
یک سؤال مهم این است که آیا یادگیری از طریق رایانه و اینترنت به اندازه
سایر شیوه های یادگیری اثر بخش است ؟
نتایج تحقیقات اخیر در مورد اثر
بخشی یادگیری از راه دور حاکی از آن است که این شیوه می تواند در یادگیری
اثربخش باشد به شرط این که بر کیفیت آن نظارت شود .
یکی دیگر از کارکردهای اینترنت شناخت فرهنگ ملل ، شناخت تفاوت ها و تشابهات فرهنگی و دلایل این تفاوت ها و تشابهات است .
افزایش انگیزه یادگیرندگان ، فعال کردن یادگیرندگان از طریق درگیر کردن
آنها با محتوای برنامه درسی و نیز کاهش هزینه های آموزشی در درازمدت از
دیگر اثرات استفاده از فناوری اطلاعات در نظام آموزشی است .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات
ـ موضوع ۱
ـ سؤال ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ فرﺿﻴﻪ های ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ روش ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ هدف ﺗﺤﻘﻴق ٢
ـ ضرورت و اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴق ٢
ـ مفاﻫﻴﻢ کلی ۶
فصل دوم : مبانی نظری ﺗﺤﻘﻴق
ـ نتاﻳﺞ ﭘﮋﻭﻫﺶ های مربوط به روش آموزش به کمک راﻳﺎﻧﻪ ٨
ـ برخی از نتایج تحقیق بین المللی توسعه ICT در آموزش و پرورش ۱٠
ـ استراتژی آموزش الکترونیکی در کشورهای اروپایی ۱٣
ـ مفهوم خلاﻗﻴﺖ از دﻳﺪﮔﺎه صاحبنظران ۱۴
ـ رابطه خلاﻗﻴﺖ ، هوش و پیشرفت تحصیلی ۱٨
ـ رابطه خلاقیت و نبوغ با بیماریهای روانی ۱٩
ـ خلاقیت در سطح اجتماعی ٢٠
ـ دانش ٢۱
فصل سوم : مزایا و محدودیت های سیستم های رایانه
ـ رایانه ماشین دلهره آور ٢٣
ـ محدودیت های رایانه ٢۵
ـ آموزش برنامه ای ٢۶
ـ انواع برنامه های آموزش برنامه ای ٢٧
ـ نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش برنامه ای ٢٨
ـ ماشین آموزشی ٢٩
ـ آموزش به کمک رایانه ٣۱
ـ مزایای آموزش رایانه ای ٣۶
ـ زمینه های تسهیل کننده توسعه ICT در آموزش و پرورش ٣٨
ـ یادگیری راهی به سوی پرکردن شکاف دیجیتالی ٣٩
فصل چهارم : داده های آماری
ـ ابزار جمع آوری ۵٩
ـ روش جمع آوری اطلاعات ۵٩
ـ یافته های تحقیق ۵٩
ـ جدول شماره ۱ ۶٠
ـ نمودار شماره ۱ ۶۱
ـ جدول شماره ٢ ۶٢
ـ نمودار شماره ٢ ۶٣
ـ جدول شماره ٣ ۶۴
ـ نمودار شماره ٣ ۶۵
ـ جدول شماره ۴ ۶۶
ـ نمودار شماره ۴ ۶٧
ـ جدول کل ۶٨
ـ نمودار کل ۶٩
فصل پنجم : وارسی فرضیات و نتیجه گیری
ـ تجزیه و تحلیل یافته ها ٧٠
ـ نتیجه گیری ٧٠
فصل ششم : اراﺋﻪ پیشنهادها و راهکارها
ـ فیلتر کردن راهی برای ایجاد محیط سالم در اینترنت ٧۴
ـ اثر بخش کردن استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت ٧٩
ـ راهکارهای گسترش کارآمد و بهینه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش . . . ٨٢
ـ آموزش الکترونیکی برای معلمان ٨٧
ـ دیدگاه آرمانی ٨٩
ـ توصیه ها ٩٠
ـ موانع و مشکلات اصلی در اجرای برنامه آموزش رایانه ای ٩۱
ـ شرایط اجرایی ٩٣
٭ پیوست ها
٭ منابع
منابع
۱.
اتکینسون ، ریتا ، ال ، اتکینسون ، ریچارد ، اس ، هیلگارد ، ارنست ، ار ،
زمینه روانشناسی ، جلد اول ، ترجمه محمد تقی براهنی و
همکاران ، تهران ، انتشارات رشد ، ۱٣٧٣
٢. انصاری جعفری ، رقیه ، بررسی راهبرد یادگیری و خلاقیت دانش آموزان ، پایان نامه
کارشناسی ارشد ، ٧۵-٧۶
٣. بخشی ، لطفعلی ، آشنایی با کامپیوتر و داده پردازی ، انتشارات ساحل ، ۱٣٧٣
۴. برانیگان ، گری ، جی ، آزمون روانشناسی فعالیت های کاربردی یادگیری ، ترجمه فریبا
نبوی آل آقا ، تهران ، انتشارات امیرکبیر ، ۱٣٨۱
۵. پژوهش نامه آموزشی ، شماره های ۴٩ ـ ۵٠ ـ ۵۱ ، ۱٣٨۱
۶. پورافکاری ، نصرت الله ، فرهنگ جامع روانشناسی ـ روانپزشکی ، انتشارات فرهنگ
معاصر۱٣٧٣
٧. حسینی ، فخرالسادات ، بررسی آموزش به کارگیری راهبردهای یادگیری بر خلاقیت و
پیشرفت تحصیلی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، ۱٣٨٠
٨. روزنامه جام جم ، ٨ اردیبهشت ۱٣٨٢
٩. سیف ، علی اکبر ، روانشناسی پرورشی ، روانشناسی یادگیری و آموزش ، انتشارات آگاه
۱٣٨۱
۱٠. فصل نامه خلاقیت و نوآوری ، شماره های ۵ و ۶ ، زمستان ٨٢ و بهار ٨٣
۱۱. کریمی طاری ، کوروش ، جباریه ، علیرضا ، رحیمی ، حسین ، کار و رایانه ، ۱٣٧٩
۱٢. گلاور ، جان ای ، برونینگ ، راجر اچ ، روانشناسی تربیتی ـ اصول و کاربرد آن ، تهران
مرکز نشر دانشگاهی ، ۱٣٧٨
۱٣. ماهنامه رشد ( تکنولوژی آموزشی ) ، دوره نوزدهم ، اردیبهشت ماه ٨٣ ، شماره ۱۵٧
۱۴. ماهنامه رشد ( مدیریت مدرسه ) ، اردیبهشت ماه ۱٣٨٣ ، شماره های ٧ و ٨
۱۵. هرگنهان ، بی ، ار ، السون ، ام ، اچ ، مقدمه ای بر نظریه های یادگیری ، ترجمه علی
اکبر سیف ، تهران ، انتشارات دانا ، ۱٣٧۴
چکیده :
در
عصر حاضر که دوره پیشرفت فناوری به خصوص فناوری اطلاعاتی و ارتباطی است
کمتر حرفه ای را می بینیم که دستخوش تغییر و تحول قرار نگرفته باشد . تولید
اطلاعات ، سازماندهی و اشاعه اطلاعات در سایه وجود رایانه و اینترنت شکل
تازه ای به خود گرفته است به طوری که نمی توان از تأثیر این ابزار بر انسان
چشم پوشید و ابعاد مثبت آن را در بروز استعدادها و خلاقیت ها نادیده گرفت.
با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ابزار بر دانش آموزان و کم توجهی معلمین و
مسؤولین به این امر مهم ، می بایست کارهای تحقیقی و پژوهشی زیادی انجام
گیرد تا همگان به اهمیت این تغییر و تحول پی ببرند .
بررسی آثار رایانه
بر رشد خلاقیت دانش آموزان و معرفی شیوه های مؤثر و مفید کاربرد آن در
بروز خلاقیت تحقیقات گسترده ای را می طلبد که با یک برنامه محدود امکان
نتیجه گیری درست و دقیق محال می نماید و لازم است شاخص های گوناگونی مورد
توجه قرار گیرند .
در این پژوهش ابتدا به تعریف واژه خلاقیت از
دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است . سپس عوامل مؤثر در بروز خلاقیت ،
رایانه به عنوان ابزار آموزشی ، فواید و اهمیت استفاده
از رایانه ،
علت عدم کاربرد چشمگیر رایانه در آموزش و پرورش ، ضرورت توسعه فناوری
اطلاعات و استفاده از اینترنت و مهمتر از همه روش های مؤثر کاربرد رایانه
در بروز خلاقیت و . . . مورد بررسی قرارگرفته است .
بر مبنای موضوع پژوهش به ارائه و اجرای پرسشنامه ای کوتاه مبادرت ورزیده شده است .
در پایان توصیه ها ، موانع و مشکلات و شرایط اجرایی کاربرد رایانه در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته است .
امید است که در آینده ای بسیار نزدیک به نقش این ابزار مهم بیشتر از حال
توجه گردد و تحقیقات گسترده ای توسط طالبان علم و پیشرفت انجام گیرد .
ضرورت و اهمیت تحقیق :
ضرورت توسعه فن آوری اطلاعات و استفاده از اینترنت در آموزش و پرورش
رایانه ماشینی است که سرآمد فناوری عصر حاضر به شمار می آید . با توجه به
پیچیدگی جهان امروز لازم است ما نیز فناوری خود را با پیشرفت های موجود
هماهنگ کرده و آن را با نیازهای جامعه متناسب سازیم .
نوکردن نخست باید
از جایی آغاز شود که به آموزش دانش ها و مهارت ها ی جدید و یادگیری عمیق
تر و سریعتر می انجامد . پیشرفت سریع دانش بشری در قرن حاضر ، متنوع شدن
نیازها ، تحولات سریع فن آوری به ویژه در زمینه ارتباطات ، تغییرات
عمده ای را بر جهان گذاشته و خواهد گذاشت .
استفاده از رایانه در انجام
امور مختلف یک سازمان ، ایجاد دولت الکترونیکی ، تجارت الکترونیکی ، ایجاد
دانشگاه ها و مدارس مجازی همگی محصول گسترش اینترنت و به طورکلی فناوری
اطلاعات است. امروزه اصطلاح فناوری اطلاعات به طور وسیعی در سطح جهان
منتشر شده است که آن را علم و مهارت درباره همه جنبه های به کارگیری رایانه
، ذخیره سازی داده ها و ارتباطات تعریف کرده اند . فناوری اطلاعات را می
توان بخش فنی نظام اطلاعاتی دانست که شامل سخت افزار ، نرم افزار ، پایگاه
های اطلاعاتی و شبکه های ارتباطی است .
شاید اینترنت بزرگترین عامل
تغییر فناوری ، تغییر شکل بازرگانی ، رسانه ها ، سرگرمی ها و جامعه از راه
های حیرت انگیز در طول تاریخ باشد اما تمامی این قدرت در حال حاضر بستگی به
دگرگونی درآموزش و پرورش دارد . اینترنت امکان تحقق این هدف را که بتوانیم
شرایط مناسب یادگیری را برای همه افراد کشور اعم از کودک ، نوجوان و
بزرگسال ، زن و مرد فراهم سازیم به ما می دهد .
واقعیت این است که
میلیون ها نفر در جهان هنوز نمی توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند و
نمی دانند که چگونه شبکه جهانی دانش را در اختیار گیرند . آنان نمی دانند
که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورند ، چگونه از آن استفاده
کنند ، چگونه آن را مبادله کنند و چگونه این اطلاعات را برای خود محفوظ
نگهدارند . این افراد هم اکنون هم در معرض خطر هستند و برای رفع این مشکل
آموزشی باید تدابیری اتخاذ شده و اقدام هایی انجام شود .
به
کارگیری فناوری اطلاعات و اینترنت و استفاده از امکانات رسانه های صوتی ،
تصویری و گرافیکی آن شرایط مناسبی را برای یادگیری و درک و فهم بیشتر
تدریس معلمان فراهم می سازد . در واقع اینترنت راه های متنوعی را پیش روی
فراگیران و معلمان می گذارد تا با تنوع بیشتری یاد گیرند و یاد دهند .
استفاده از اینترنت باعث مشارکت و فعالیت افراد می شود نه انفعال آنها و
امکان تعامل و ارتباط فراگیران را میسر می سازد .
ارتقاء کیفیت آموزش
از طریق شبکه و اینترنت یکی از انتظاراتی است که از فناوری اطلاعات می رود .
یک سؤال مهم این است که آیا یادگیری از طریق رایانه و اینترنت به اندازه
سایر شیوه های یادگیری اثر بخش است ؟
نتایج تحقیقات اخیر در مورد اثر
بخشی یادگیری از راه دور حاکی از آن است که این شیوه می تواند در یادگیری
اثربخش باشد به شرط این که بر کیفیت آن نظارت شود .
یکی دیگر از کارکردهای اینترنت شناخت فرهنگ ملل ، شناخت تفاوت ها و تشابهات فرهنگی و دلایل این تفاوت ها و تشابهات است .
افزایش انگیزه یادگیرندگان ، فعال کردن یادگیرندگان از طریق درگیر کردن
آنها با محتوای برنامه درسی و نیز کاهش هزینه های آموزشی در درازمدت از
دیگر اثرات استفاده از فناوری اطلاعات در نظام آموزشی است .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات
ـ موضوع ۱
ـ سؤال ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ فرﺿﻴﻪ های ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ روش ﺗﺤﻘﻴق ۱
ـ هدف ﺗﺤﻘﻴق ٢
ـ ضرورت و اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴق ٢
ـ مفاﻫﻴﻢ کلی ۶
فصل دوم : مبانی نظری ﺗﺤﻘﻴق
ـ نتاﻳﺞ ﭘﮋﻭﻫﺶ های مربوط به روش آموزش به کمک راﻳﺎﻧﻪ ٨
ـ برخی از نتایج تحقیق بین المللی توسعه ICT در آموزش و پرورش ۱٠
ـ استراتژی آموزش الکترونیکی در کشورهای اروپایی ۱٣
ـ مفهوم خلاﻗﻴﺖ از دﻳﺪﮔﺎه صاحبنظران ۱۴
ـ رابطه خلاﻗﻴﺖ ، هوش و پیشرفت تحصیلی ۱٨
ـ رابطه خلاقیت و نبوغ با بیماریهای روانی ۱٩
ـ خلاقیت در سطح اجتماعی ٢٠
ـ دانش ٢۱
فصل سوم : مزایا و محدودیت های سیستم های رایانه
ـ رایانه ماشین دلهره آور ٢٣
ـ محدودیت های رایانه ٢۵
ـ آموزش برنامه ای ٢۶
ـ انواع برنامه های آموزش برنامه ای ٢٧
ـ نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش برنامه ای ٢٨
ـ ماشین آموزشی ٢٩
ـ آموزش به کمک رایانه ٣۱
ـ مزایای آموزش رایانه ای ٣۶
ـ زمینه های تسهیل کننده توسعه ICT در آموزش و پرورش ٣٨
ـ یادگیری راهی به سوی پرکردن شکاف دیجیتالی ٣٩
فصل چهارم : داده های آماری
ـ ابزار جمع آوری ۵٩
ـ روش جمع آوری اطلاعات ۵٩
ـ یافته های تحقیق ۵٩
ـ جدول شماره ۱ ۶٠
ـ نمودار شماره ۱ ۶۱
ـ جدول شماره ٢ ۶٢
ـ نمودار شماره ٢ ۶٣
ـ جدول شماره ٣ ۶۴
ـ نمودار شماره ٣ ۶۵
ـ جدول شماره ۴ ۶۶
ـ نمودار شماره ۴ ۶٧
ـ جدول کل ۶٨
ـ نمودار کل ۶٩
فصل پنجم : وارسی فرضیات و نتیجه گیری
ـ تجزیه و تحلیل یافته ها ٧٠
ـ نتیجه گیری ٧٠
فصل ششم : اراﺋﻪ پیشنهادها و راهکارها
ـ فیلتر کردن راهی برای ایجاد محیط سالم در اینترنت ٧۴
ـ اثر بخش کردن استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت ٧٩
ـ راهکارهای گسترش کارآمد و بهینه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش . . . ٨٢
ـ آموزش الکترونیکی برای معلمان ٨٧
ـ دیدگاه آرمانی ٨٩
ـ توصیه ها ٩٠
ـ موانع و مشکلات اصلی در اجرای برنامه آموزش رایانه ای ٩۱
ـ شرایط اجرایی ٩٣
٭ پیوست ها
٭ منابع
منابع
۱.
اتکینسون ، ریتا ، ال ، اتکینسون ، ریچارد ، اس ، هیلگارد ، ارنست ، ار ،
زمینه روانشناسی ، جلد اول ، ترجمه محمد تقی براهنی و
همکاران ، تهران ، انتشارات رشد ، ۱٣٧٣
٢. انصاری جعفری ، رقیه ، بررسی راهبرد یادگیری و خلاقیت دانش آموزان ، پایان نامه
کارشناسی ارشد ، ٧۵-٧۶
٣. بخشی ، لطفعلی ، آشنایی با کامپیوتر و داده پردازی ، انتشارات ساحل ، ۱٣٧٣
۴. برانیگان ، گری ، جی ، آزمون روانشناسی فعالیت های کاربردی یادگیری ، ترجمه فریبا
نبوی آل آقا ، تهران ، انتشارات امیرکبیر ، ۱٣٨۱
۵. پژوهش نامه آموزشی ، شماره های ۴٩ ـ ۵٠ ـ ۵۱ ، ۱٣٨۱
۶. پورافکاری ، نصرت الله ، فرهنگ جامع روانشناسی ـ روانپزشکی ، انتشارات فرهنگ
معاصر۱٣٧٣
٧. حسینی ، فخرالسادات ، بررسی آموزش به کارگیری راهبردهای یادگیری بر خلاقیت و
پیشرفت تحصیلی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، ۱٣٨٠
٨. روزنامه جام جم ، ٨ اردیبهشت ۱٣٨٢
٩. سیف ، علی اکبر ، روانشناسی پرورشی ، روانشناسی یادگیری و آموزش ، انتشارات آگاه
۱٣٨۱
۱٠. فصل نامه خلاقیت و نوآوری ، شماره های ۵ و ۶ ، زمستان ٨٢ و بهار ٨٣
۱۱. کریمی طاری ، کوروش ، جباریه ، علیرضا ، رحیمی ، حسین ، کار و رایانه ، ۱٣٧٩
۱٢. گلاور ، جان ای ، برونینگ ، راجر اچ ، روانشناسی تربیتی ـ اصول و کاربرد آن ، تهران
مرکز نشر دانشگاهی ، ۱٣٧٨
۱٣. ماهنامه رشد ( تکنولوژی آموزشی ) ، دوره نوزدهم ، اردیبهشت ماه ٨٣ ، شماره ۱۵٧
۱۴. ماهنامه رشد ( مدیریت مدرسه ) ، اردیبهشت ماه ۱٣٨٣ ، شماره های ٧ و ٨
۱۵. هرگنهان ، بی ، ار ، السون ، ام ، اچ ، مقدمه ای بر نظریه های یادگیری ، ترجمه علی
اکبر سیف ، تهران ، انتشارات دانا ، ۱٣٧۴
ضرورت و اهمیت تحقیق :
ضرورت توسعه فن آوری اطلاعات و استفاده از اینترنت در آموزش و پرورش
رایانه ماشینی است که سرآمد فناوری عصر حاضر به شمار می آید . با توجه به پیچیدگی جهان امروز لازم است ما نیز فناوری خود را با پیشرفت های موجود هماهنگ کرده و آن را با نیازهای جامعه متناسب سازیم .
نوکردن نخست باید از جایی آغاز شود که به آموزش دانش ها و مهارت ها ی جدید و یادگیری عمیق تر و سریعتر می انجامد . پیشرفت سریع دانش بشری در قرن حاضر ، متنوع شدن نیازها ، تحولات سریع فن آوری به ویژه در زمینه ارتباطات ، تغییرات عمده ای را بر جهان گذاشته و خواهد گذاشت .
استفاده از رایانه در انجام امور مختلف یک سازمان ، ایجاد دولت الکترونیکی ، تجارت الکترونیکی ، ایجاد دانشگاه ها و مدارس مجازی همگی محصول گسترش اینترنت و به طورکلی فناوری اطلاعات [۱] است. امروزه اصطلاح فناوری اطلاعات به طور وسیعی در سطح جهان منتشر شده است که آن را علم و مهارت درباره همه جنبه های به کارگیری رایانه ، ذخیره سازی داده ها و ارتباطات تعریف کرده اند . فناوری اطلاعات را می توان بخش فنی نظام اطلاعاتی دانست که شامل سخت افزار ، نرم افزار ، پایگاه های اطلاعاتی و شبکه های ارتباطی است .
شاید اینترنت بزرگترین عامل تغییر فناوری ، تغییر شکل بازرگانی ، رسانه ها ، سرگرمی ها و جامعه از راه های حیرت انگیز در طول تاریخ باشد اما تمامی این قدرت در حال حاضر بستگی به دگرگونی درآموزش و پرورش دارد . اینترنت امکان تحقق این هدف را که بتوانیم شرایط مناسب یادگیری را برای همه افراد کشور اعم از کودک ، نوجوان و بزرگسال ، زن و مرد فراهم سازیم به ما می دهد .
واقعیت این است که میلیون ها نفر در جهان هنوز نمی توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند و نمی دانند که چگونه شبکه جهانی دانش را در اختیار گیرند . آنان نمی دانند که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورند ، چگونه از آن استفاده کنند ، چگونه آن را مبادله کنند و چگونه این اطلاعات را برای خود محفوظ نگهدارند . این افراد هم اکنون هم در معرض خطر هستند و برای رفع این مشکل آموزشی باید تدابیری اتخاذ شده و اقدام هایی انجام شود .
به کارگیری فناوری اطلاعات و اینترنت و استفاده از امکانات رسانه های صوتی ، تصویری و گرافیکی آن شرایط مناسبی را برای یادگیری و درک و فهم بیشتر تدریس معلمان فراهم می سازد . در واقع اینترنت راه های متنوعی را پیش روی فراگیران و معلمان می گذارد تا با تنوع بیشتری یاد گیرند و یاد دهند . استفاده از اینترنت باعث مشارکت و فعالیت افراد می شود نه انفعال آنها و امکان تعامل و ارتباط فراگیران را میسر می سازد .
ارتقاء کیفیت آموزش از طریق شبکه و اینترنت یکی از انتظاراتی است که از فناوری اطلاعات می رود . یک سؤال مهم این است که آیا یادگیری از طریق رایانه و اینترنت به اندازه سایر شیوه های یادگیری اثر بخش است ؟
نتایج تحقیقات اخیر در مورد اثر بخشی یادگیری از راه دور حاکی از آن است که این شیوه می تواند در یادگیری اثربخش باشد به شرط این که بر کیفیت آن نظارت شود .
یکی دیگر از کارکردهای اینترنت شناخت فرهنگ ملل ، شناخت تفاوت ها و تشابهات فرهنگی و دلایل این تفاوت ها و تشابهات است .
افزایش انگیزه یادگیرندگان ، فعال کردن یادگیرندگان از طریق درگیر کردن آنها با محتوای برنامه درسی و نیز کاهش هزینه های آموزشی در درازمدت از دیگر اثرات استفاده از فناوری اطلاعات در نظام آموزشی است .